باتری قلب یا پیس میکر، دستگاهی کوچک است که برای تنظیم ضربان قلب در بیماران مبتلا به آریتمی قلبی مخصوصا ضربان قلب پایین، استفاده می‌شود. این دستگاه زیر پوست قفسه سینه کاشته شده و با ارسال سیگنال‌های الکتریکی، ضربان قلب را کنترل می‌کند.
در این مقاله از کلینیک آریتمی تهران، به سؤالات مهمی پاسخ خواهیم داد:
- چه زمانی نیاز به باتری قلب پیش می‌آید؟
- چه ضربان قلب پایینی نیاز به باتری دارد؟
- محدوده غیرطبیعی ضربان قلب برای نصب پیس میکر چیست؟
همچنین، خطرات احتمالی و تأثیر پیس میکر بر درمان ضربان قلب پایین را بررسی خواهیم کرد.
چه زمانی نیاز به باتری قلبی پیدا میکنیم؟
ضربان قلب طبیعی در بزرگسالان معمولاً بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است. اگرچه معمولاً ضربان قلب پایین‌تر نشانه‌ی سلامت بهتر است، اما در برخی موارد، ضربان قلب نامنظم، بسیار کُند یا بسیار سریع می‌تواند مشکل‌ساز شود.
زمانی که سیگنال‌های الکتریکی که ضربان قلب را هماهنگ می‌کنند به درستی کار نکنند، یک ضربان نامنظم به نام آریتمی رخ می‌دهد. آریتمی یکی از دلایلی است که ممکن است فرد به پیس میکر نیاز پیدا کند. نشانه‌های نیاز به پیس میکر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- برادیکاردی (کندشدن ضربان قلب): وقتی ضربان قلب کمتر از 60 ضربان در دقیقه باشد.
- تاکی‌کاردی (تند شدن ضربان قلب): وقتی ضربان قلب بیش از 100 ضربان در دقیقه باشد.
- انواع دیگر از آریتمی های قلبی
- سنکوپ های ناشی از اختلالات قلبی عروقی
- نارسایی قلبی
اگر ضربان قلب شما به طور مداوم زیر 60 ضربه در دقیقه باشد (وضعیتی که به آن برادیکاردی می‌گویند) و علائم ذکر شده را تجربه کنید، ممکن است پزشک متخصص قلب نصب پیس میکر را توصیه کند.
البته باید توجه داشت که نه همه ضربان‌های پایین نیاز به درمان دارند و نه همه مشکلات قلبی با پیس میکر درمان می‌شوند. تشخیص نهایی و تصمیم‌گیری برای نصب پیس میکر باید توسط پزشک متخصص قلب و پس از انجام معاینات و آزمایش‌های دقیق صورت گیرد.
آیا برای ضربان قلب کمتر از 60 باید پیس میکر گذاشت؟
ضربان قلب کمتر از 60 ضربه در دقیقه به طور کلی برادیکاردی محسوب می‌شود، اما این به معنای نیاز قطعی به پیس میکر نیست. تصمیم‌گیری برای کاشت باتری قلبی بر عهده پزشک متخصص است که پس از بررسی دقیق وضعیت بیمار، علائم و نشانه‌های همراه، و تأثیر برادیکاردی بر کیفیت زندگی فرد، این تصمیم را می‌گیرد.
برای ورزشکاران حرفه‌ای، ضربان قلب پایین‌تر از حد معمول در حالت استراحت کاملاً طبیعی است. در این افراد، حتی ضربان قلب بین 40 تا 60 ضربه در دقیقه می‌تواند نرمال تلقی شود و نیازی به مداخله پزشکی نداشته باشد. بنابراین، صرف پایین بودن ضربان قلب به تنهایی دلیل کافی برای کاشت پیس میکر نیست و هر مورد باید به صورت فردی و با در نظر گرفتن تمام جوانب بررسی شود.
خطرات کاشت پیس میکر در ضربان قلب پایین
کاشت پیس میکر، مانند هر عمل جراحی دیگر، می‌تواند با برخی خطرات همراه باشد. عوارض احتمالی شامل عفونت در محل جراحی، که می‌تواند نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی یا حتی خارج کردن دستگاه را ایجاب کند، خونریزی در اطراف پیس میکر، و جابجایی سیم‌های متصل به قلب است که ممکن است نیاز به عمل مجدد برای اصلاح داشته باشد.
در موارد نادر، ممکن است پنوموتوراکس (تجمع هوا در فضای اطراف ریه) رخ دهد که می‌تواند باعث درد قفسه سینه و مشکلات تنفسی شود. همچنین، برخی بیماران ممکن است دچار سندرم پیس میکر شوند که با علائمی مانند خستگی، تنگی نفس و افت فشار خون همراه است. با این حال، پیس میکرهای مدرن عموماً ایمن هستند و اکثر این عوارض با مراقبت‌های پزشکی مناسب و پیگیری منظم قابل پیشگیری یا درمان هستند. بیماران باید هرگونه علامت غیرعادی را سریعاً به پزشک خود اطلاع دهند تا در صورت نیاز، اقدامات لازم انجام شود.
تاثیر پیس میکر بر درمان ضربان قلب پایین
پیس میکر دائمی قلب که از یک ژنراتور پالس و الکترودهای متصل به قلب تشکیل شده، به طور مداوم ضربان قلب را زیر نظر می‌گیرد. هنگامی که ضربان قلب بیش از حد کند می‌شود، پیس میکر با ارسال پالس‌های الکتریکی منظم به عضلات قلب، باعث انقباض آنها و ایجاد ضربان منظم می‌شود.
این عملکرد باعث می‌شود ضربان قلب در محدوده طبیعی حفظ شود و از بروز عوارض ناشی از ضربان قلب پایین جلوگیری شود. استفاده از پیس میکر نه تنها خطر حوادث قلبی را کاهش می‌دهد، بلکه علائمی مانند خستگی، سرگیجه و غش را نیز بهبود می‌بخشد. در نتیجه، بیماران می‌توانند کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنند و فعالیت‌های روزمره خود را با اطمینان بیشتری انجام دهند.
آیا باتری قلبی نیاز به تعویض دارد؟
طول عمر پیس میکر یا همان باتری قلبی معمولاً بین 7 تا 13 سال است که البته بسته به نوع دستگاه و میزان فعالیت آن می‌تواند متفاوت باشد. زمانی که شارژ باتری رو به اتمام می‌رود، پزشک متخصص تصمیم به تعویض آن می‌گیرد. خوشبختانه، فرآیند تعویض باتری قلبی یک عمل نسبتاً ساده و سرپایی است که تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در این روش، پزشک ابتدا ژنراتور باتری قدیمی را از سیم‌های متصل به قلب (لیدها) جدا می‌کند، سپس یک ژنراتور جدید را به همان لیدهای قبلی وصل کرده و در نهایت محل برش را بخیه می‌زند. نکته مهم این است که معمولاً نیازی به تعویض لیدهای باتری قلب نیست، مگر در مواردی که این لیدها دچار مشکل شده باشند.
کاشت پیس میکر برای درمان ضربان قلب پایین در کلینیک آریتمی تهران
کلینیک آریتمی تهران ، با بیش از دو دهه تجربه، به عنوان یکی از برترین مراکز تخصصی در زمینه درمان اختلالات ریتم قلبی شناخته می‌شود. این کلینیک با بهره‌گیری از تخصص و مهارت دکتر محمود افتخارزاده و دکتر مهرداد میرمعصومی، و همچنین استفاده از پیشرفته‌ترین تجهیزات تشخیصی و درمانی، خدمات ویژه‌ای در زمینه کاشت پیس‌میکر ارائه می‌دهد.
متخصصان این مرکز پس از ارزیابی دقیق وضعیت قلبی هر بیمار، در صورت نیاز، بهترین نوع باتری قلب را برای او انتخاب و کاشت می‌کنند. با توجه به موقعیت مناسب کلینیک در خیابان توانیر (عباسپور) و امکانات پیشرفته آن، این مرکز به بهترین گزینه برای بیمارانی تبدیل شده که به دنبال درمان برادی کاردی هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر و تعیین وقت مشاوره، می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در وبسایت کلینیک اقدام نمایید.
