یکی از اختلالات نگران‌کننده‌ای که در اطفال مشاهده می‌شود این است که كودك به‌طور ناگهانی هوشیاری خود را از دست میدهد و به‌اصطلاح سنکوپ در اطفال رخ میدهد. گاهی اوقات، از دست دادن هوشیاری می‌تواند همراه با تشنج باشد که نگران‌کننده است.
البته باید بدانید که غش کردن کودکان می‌تواند منشأ قلبی داشته باشد ولي با صرع در کودک اشتباه گرفته شود. درواقع كودكانی وجود دارند که سنكوپ می‌كنند و با درمان‌های ضد تشنجی تحت نظر هستند و متأسفانه این حملات با داروها ضد تشنج درمان نمی‌شوند.
در این مقاله به بررسی سنکوپ در اطفال و منشا و علائم آن می‌پردازیم، با ما همراه باشید
سنكوپ ناشی از آریتمی با منشأ ژنتیكی چگونه در کودک رخ میدهد؟
اما در مورد نوع دیگری از اختلال سنکوپ در اطفال با منشأ ژنتیکی که ناگهاني و به‌سرعت اتفاق می‌افتد؛ و قبل از بروز سنكوپ، هیچ نشان هشداردهنده وجود ندارد، این مسئله باعث می‌شود خطرات بيشتري کودک را تهدید کند و حتی فرد ممکن است در طی پدیدار شدن این سنکوپ شدید دچار صدمات فیزیکی ناشی از افتادن، همانند ضربه به سر و انواع شکستگی‌های استخوانی گردد.
تفاوت دیگر این است که فرم‌های خوش‌خیم سنکوپ كودكان، معمولاً در حالت ایستاده و یا نشسته رخ میدهد درحالی‌که فرم شدیدتر و وخیم‌تر سنکوپ کودکان با منشأ آريتمي ژنتیکی، حتی ممکن است در حالت درازكشيده يا در خواب هم ایجاد شود و درواقع هیچ ربطی به حالت هوشیار و غیر هوشیار کودک ندارد.
يك دسته از بیماری‌های ژنتیکی كه بیماری‌های اولیه الکتریکی ناميده مي‌شوند می‌توانند منجر به سنكوپ شوند. این بیماری‌های ژنتیکی دارای انواع مختلفی هستند که معروف‌ترین آن‌ها، سندروم‌های طولانی شدن ” کیو تی ” (QT Syndrome) است.
لازم به ذکر است تشخیص این بیماری‌های قلبی در کودکان، از روی نوار قلب کودک، امکان‌پذیر است. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع‌تری در رابطه با این نوع از انواع بیماری سنکوپ يعني اختلات الكتريكي اوليه و همچنین ساير علل سنكوپ به دست آورید.
بیماری‌های الكتریكی قلب كه باعث سنكوپ می‌شوند کدم‌اند؟
نوع ديگري از بیماری‌های الکتریکی اولیه که باعث بروز سنکوپ در کودکان با منشأ ژنتیکی می‌شود و البته شيوع كمتري دارد سندرم كوتاه شدن كيو-تي (QT) است، اين بيماری و بيماری طولانی شدن كيو-تی به‌راحتی با گرفتن نوار قلب و توجه پزشك قابل‌تشخیص است.
پزشكي كه كيو-تی در نوار را اندازه مي‌گيرد بايد با روش صحيح اندازه‌گیری و اصلاح اندازه كيو-تي آشنا باشد و مطالعات نشان داده است كه بعضي از پزشكان اطفال و حتي متخصصين قلب ممكن است در اين زمينه تجربه كافی نداشته باشند. نکته قابل‌توجه این است که تشخیص نهاييی باید به‌طور دقیق و توسط پزشک متخصص آریتمی، صورت گیرد.
فرم دیگری از این بیماری‌های اولیه در اطفال وجود دارند که سنکوپ‌های فعالیتی و یا سنکوپ‌های استرسی نام دارند. در این نوع از سنکوپ در اطفال با منشأ ژنتیکی؛ استرس، باعث افزایش هورمون‌های ای نفرین و نور ای نفرین‌شده و درنتیجه وجود اختلال ژنتیکی قلبی، آریتمی قلبی در کودک ایجاد می‌شود.
بسیاری از این کودکان که دارای این نوع از بیماری اختلال سنکوپ در اطفال با منشأ ژنتیکی هستند، هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی شدید هم دچار سنکوپ می‌شوند و به زمین می‌خورند. در این مواقع اگر پزشك به اين بيماري كه به آن (CPVT) مي‌گويند شك كند با انجام تست ورزش به تشخيص خواهد رسيد و در جریان تست ورزش دچار آریتمی مي‌شود.
سایر بیماری‌هایی كه می‌توانند باعث سنكوپ در كودكان شوند کدم‌اند؟
توجه داشته باشید که غیر از بیماری الکتریکی قلب که می‌توانند باعث ایجاد سنکوپ در اطفال شوند، بیماری‌های ژنتیکی دیگری همانند ضخامت عضله قلبی وجود دارند که در بروز از دست دادن هوشیاری در کودکان نقش دارند.
در این بیماری قلبی در کودک، به‌طور غیرطبیعی ضخامتی در عضله قلب وجود دارد که در آن، سلول‌ها حالت طبیعی ندارند و حتی اتصالات آن‌ها هم با یکدیگر طبیعی نیست، درنتیجه در آن ناحیه از قلب می‌تواند آریتمی ایجاد شود.
این عارضه قلبی می‌تواند خود منجر به بروز سنکوپ در اطفال گردد که در این‌گونه مواقع اکوکاردیوگرافی بسیار کمک‌کننده است و ضخامت ایجادشده را نشان میدهد.
ضمناً بعضي از بیماری‌های دريچه‌ای و بيماريی‌های مادرزادی قلب ازجمله آنومالی‌های عروق كرونر نيز مي‌توانند باعث سنكوپ قلبی شوند.
خطرات و عوارض سنکوپ در کودکان
معمولا سنکوپ یا تشنج در کودکان عوارضی به دنبال نخواهد داشت. اما به طور کلی از عوارض سنکوپ در کودکان می توان به بی اختیاری ادرار، سرگیجه، عدم توانایی در کنترل اندام های حرکتی و خواب آلودگی اشاره کرد. عموما عوارض سنکوپ در کودکان پس از گذشت زمان از بین خواهند رفت. با این حال اگر کودک شما دچار سنکوپ و تشنج شده و عوارض آن برای روز های طولانی باقی مانده اند حتما مورد را به پزشک متخصص ارجاع دهید.
عوارض بعد از سنکوپ کودکان
سنکوپ یا غش کردن در کودکان می‌تواند ترسناک و نگران‌کننده باشد. این وضعیت، که به طور ناگهانی باعث از دست دادن هوشیاری می‌شود، معمولاً به دلیل کاهش موقت جریان خون به مغز رخ میدهد. اگرچه بیشتر موارد سنکوپ در کودکان خوش‌خیم و بی‌خطر هستند، اما عوارض پس از سنکوپ نیاز به توجه ویژه دارند تا از وقوع مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
1. آسیب‌های جسمی
یکی از عوارض شایع سنکوپ در کودکان، آسیب‌های جسمی است که هنگام افتادن ممکن است رخ دهد. کودکان ممکن است در هنگام غش کردن سرشان را به سطوح سخت بکوبند یا دست و پایشان دچار شکستگی یا جراحت شود. این نوع آسیب‌ها می‌توانند نیازمند درمان فوری پزشکی باشند و گاهی به مراقبت‌های طولانی‌مدت نیاز دارند.
2. ترس و اضطراب
سنکوپ می‌تواند ترس و اضطراب زیادی در کودکان و والدین ایجاد کند. کودکانی که تجربه سنکوپ دارند، ممکن است از تکرار این واقعه بترسند و این ترس می‌تواند بر زندگی روزمره و فعالیت‌های اجتماعی آن‌ها تأثیر منفی بگذارد. مشاوره روان‌شناسی می‌تواند به کودکان کمک کند تا با این ترس‌ها و اضطراب‌ها بهتر کنار بیایند.
3. مشکلات قلبی
در برخی موارد، سنکوپ می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات قلبی جدی‌تر باشد. اگر سنکوپ ناشی از آریتمی‌های قلبی یا سایر ناهنجاری‌های قلبی باشد، کودک ممکن است نیاز به ارزیابی‌های بیشتر و درمان‌های تخصصی داشته باشد. مشکلات قلبی نیاز به نظارت و مدیریت دقیق دارند تا از عوارض جدی‌تر جلوگیری شود.
4. افت تحصیلی
تجربه سنکوپ و عوارض پس از آن می‌تواند بر عملکرد تحصیلی کودکان تأثیر بگذارد. استرس و نگرانی ناشی از وقوع مجدد سنکوپ ممکن است تمرکز و توجه کودک در مدرسه را کاهش دهد. همچنین، غیبت‌های مکرر برای مراجعه به پزشک و انجام تست‌های تشخیصی می‌تواند باعث افت تحصیلی شود.
5. تغییرات در فعالیت‌های روزانه
کودکانی که دچار سنکوپ می‌شوند، ممکن است نیاز به تغییراتی در فعالیت‌های روزانه خود داشته باشند. این تغییرات می‌توانند شامل اجتناب از فعالیت‌های فیزیکی شدید یا ورزش‌های رقابتی باشند تا خطر وقوع مجدد سنکوپ کاهش یابد.
در نهایت، سنکوپ در کودکان اگرچه معمولاً بی‌خطر است، اما نیاز به ارزیابی دقیق و مدیریت مناسب دارد. والدین باید هرگونه سنکوپ را جدی بگیرند و کودک را برای بررسی‌های دقیق پزشکی به پزشک متخصص ارجاع دهند. با تشخیص درست و مدیریت مناسب، می‌توان از عوارض جدی‌تر سنکوپ جلوگیری کرد و به بهبود کیفیت زندگی کودکان کمک نمود.
سخن پایانی درباره تشنج در کودکان
به‌طورکلی تمامی پدر و مادرها باید کامل و دقیق به وضعیت سلامتی فرزندان خود اهمیت دهند. سنکوپ در اطفال باید جدی گرفته شود.
توجه داشته باشید که بسیاری از اطفال تحت عنوان بیماری صرع نزد پزشک ارجاع داده می‌شوند، اما با انجام بررسی‌های لازم و آزمایشات مختلف متوجه می‌شوند که بیماری آن‌ها ارتباطی به بیماری صرع ندارد و آن‌ها گرفتار بیماری‌های الکتریکی اولیه قلب و یا دارای سندروم‌هایی هستند که منجر به سنکوپ در اطفال با منشأ ژنتیکی می‌شوند. این بیماران درواقع دچار تشنج نمی‌شوند و سنکوپ در آن‌ها ایجاد می‌شود که شبیه به تشنج است.
امیدواریم بامطالعه این مقاله اطلاعات خوب و مفیدی در مورد بیماری‌های الکتریکی قلبی در اطفال به دست آورده باشید. شما عزیزان می‌توانید جهت اطمینان از سلامت قلب کودک خود به کلینیک آریتمی توانیر در تهران مراجعه نمایید و اقدامات لازم جهت چکاب قلب را با اطمینان خاطر در این مرکز تشخیصی به انجام رسانید.
