آشنایی با ریتم طبیعی قلب انسان

ریتم طبیعی قلب انسان در حالت نرمال بین 60 ضربه تا 100 ضربه در دقیقه می زند. میانگین ضربان قلب نرمال در بین افراد سنین مختلف حدود 70 ضربه در دقیقه است. ریتم طبیعی قلب در حالتی که بیشتر یا کمتر از میانگین تعیین شده اندازه گیری شود می تواند خطرناک باشد. مفهوم ضربان قلب با ریتم طبیعی قلب متفاوت است و براساس ریتم قلبی الگوی ضربان قلب در حالت های طبیعی و غیر طبیعی شناسایی می شود. هنگامی که پالس های الکتریکی ارسال شده از گره سینوسی قلب در حالت طبیعی به خارج از قلب ارسال شود، اصطلاحا ریتم قلب طبیعی بوده و ضربان قلب در محدوده مشخص شده اتفاق می افند.

در ادامه به نگارش تیم متخصص کلینیک آریتمی توانیر همه چیز را درباره ریتم طبیعی قلب انسان، روش های تشخیص ریتم طبیعی از آریتمی های قلبی و نحوه انتقال پالس های الکتریکی جهت ایجاد ریتم منظم قلب خواهید خواند.

تفاوت ضربان قلب با ریتم طبیعی قلب

با وجود شباهت فراوان، ریتم طبیعی قلب کمی متفاوت از ضربان طبیعی قلب است. ضربان قلب شما تعداد دفعاتی است که قلب شما در یک دقیقه می‌زند. برای اکثر افراد، ضربان قلب در حالت استراحت 60 تا 100 ضربه در دقیقه (bpm) در نظر گرفته می‌شود. با این حال، ضربان قلب شما می‌تواند سریع‌تر یا آهسته‌تر از این باشد، که میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد.

از سوی دیگر، ریتم سینوسی به الگوی ضربان قلب شما اشاره دارد که مربوط به سرعتی است که در آن پالس‌های الکتریکی از گره سینوسی به بیرون ارسال می‌شود. هنگامی که این پالس‌ها با سرعت طبیعی ارسال می‌شوند، به آن ریتم طبیعی قلب می‌گویند.

همان‌طور که احتمالاً حدس می‌زنید، ریتم سینوسی و ضربان قلب با هم مرتبط هستند. پالس‌های الکتریکی ابتدا باید توسط گره سینوسی (ریتم سینوسی) تولید شوند. همان‌طور که این پالس‌ها از طریق عضله قلب حرکت می‌کنند، باعث ضربان آن (ضربان قلب) می‌شوند. به همین دلیل، ریتم طبیعی قلب اغلب با سیستم کنترل ضربان قلب شما هماهنگ است.

ریتم طبیعی قلب سالم چگونه است؟

ریتم طبیعی سینوسی به عنوان ریتم یک قلب سالم تعریف می‌شود. این بدان معنی است که پالس الکتریکی از گره سینوسی شما به درستی در سراسر عضله قلب منتقل می‌شود. در بزرگسالان، ریتم سینوسی طبیعی معمولاً با ضربان قلب 60 تا 100 در دقیقه همراه است. با این حال، ممکن است ریتم سینوسی سریع‌تر یا کندتر از این باشد و همچنان طبیعی در نظر گرفته شود.

1.     تاکی‌کاردی سینوسی

تاکی‌کاردی سینوسی زمانی اتفاق می‌افتد که گره سینوسی شما پالس‌های الکتریکی سریع‌تری ارسال می‌کند که منجر به ضربان قلب بالاتر از 100 ضربه در دقیقه می‌شود. طبیعی است که به طور موقت تاکی‌کاردی سینوسی در برخی شرایط داشته باشید؛ مانند موارد زیر:

• تب دارید
• در حال ورزش هستید
• احساس استرس یا اضطراب می‌کنید
• انواع خاصی از داروها را مصرف کرده‌اید
• از محرک‌هایی مانند کافئین و نیکوتین استفاده کرده‌اید

2.     برادی‌کاردی سینوسی

برادی‌کاردی سینوسی برعکس تاکی‌کاردی سینوسی است و زمانی اتفاق می‌افتد که گره سینوسی نبض‌های آهسته‌تری ارسال می‌کند و در نتیجه ضربان قلب کمتر از 60 ضربه در دقیقه است. ضربان قلب زیر 60 ضربان در دقیقه می‌تواند برای برخی افراد، به ویژه جوانان و ورزشکاران، طبیعی باشد. همچنین ممکن است زمانی که شما در خواب عمیق هستید یا انواع خاصی از داروها را مصرف می کنید، اتفاق بیافتد. با این حال، برای برخی افراد، این موضوع می‌تواند نشانه ای از عدم توزیع خون و اکسیژن کافی در بدن شما باشد.

انواع آریتمی سینوسی

آریتمی سینوسی وضعیتی در قلب است که فعالیت گره ضربان‌ساز با حالت عادی آن متفاوت است. این وضعیت می‌تواند به شکل تاکی‌کاردی و برادی‌کاردی بروز پیدا کند. در ادامه انواع آریتمی سینوسی را بررسی خواهیم کرد:

1.     آریتمی سینوسی تنفسی

وقتی نفس می‌کشید، ضربان قلب شما بالا می‌رود و وقتی نفس را بیرون می‌دهید، سرعت آن کاهش می‌یابد. زمان بین هر ضربان قلب به عنوان فاصله P-P شناخته می‌شود. در موارد آریتمی سینوسی تنفسی، فاصله P-P اغلب بیشتر از 0.16 ثانیه در هنگام بازدم فرد خواهد بود.

2.     آریتمی سینوسی غیر تنفسی

در نوار قلب، آریتمی سینوسی غیر تنفسی می‌تواند شبیه آریتمی سینوسی تنفسی باشد. اما افراد مبتلا به این نوع معمولاً این موارد را تجربه کرده‌اند:

• آسیب به سر یا گردن
• مصرف بیش از حد دیگوکسین
• بیماری قلبی

3.     آریتمی سینوسی بطنی

پزشکان می‌توانند این نوع آریتمی سینوسی را با مشاهده نتایج الکتروکاردیوگرام (EKG) شناسایی کنند. افراد مبتلا به آریتمی سینوسی بطنی معمولاً دارای بلوک قلبی درجه سوم هستند.

 درمان آریتمی سینوسی

از آنجایی که این یک اتفاق رایج در نظر گرفته می‌شود و به مشکل دیگری منجر نمی‌شود، درمان برای اکثر افراد ضروری نیست. آریتمی سینوسی ممکن است در نهایت با بزرگ‌تر شدن کودکان و بزرگسالان غیر قابل تشخیص شود. اگر به دلیل یک بیماری قلبی دیگر دچار آریتمی سینوسی شوید، احتمالاً پزشک وضعیت اصلی را درمان خواهد کرد. درمان این بیماری ممکن است به توقف آریتمی کمک کند.

عوامل موثر در ضربان قلب طبیعی انسان

ضربان طبیعی قلب انسان وابسته به معیار های زیادی می تواند در هر شخص متفاوت باشد. اگر جز ودسته ای از افراد هستید که مدام در معرض استرس هستند، معمولا ضربان قلب طبیعی شما در حالت عادی نسبت به افراد دیگر تند تر است. از طرفی در افرادی که اضافه وزن دارند ضربان قلب طبیعی سریع تر از افراد لاغر است. سیگار کشیدن، استفاده از مواد اعتیاد آور و مصرف نیکوتین نیز می توانند از عوامل موثر در تغییر ریتم طبیعی قلب انسان باشند.

سخن پایانی درباره ضربان طبیعی قلب انسان

ریتم سینوسی به سرعت ضربان قلب شما اشاره دارد که توسط گره سینوسی، ضربان‌ساز طبیعی بدن شما تنظیم می‌شود. ریتم طبیعی قلب به این معنی است که ضربان قلب شما در محدوده طبیعی است. گاهی اوقات، گره سینوسی پالس‌های الکتریکی را خیلی سریع یا خیلی آهسته ارسال می‌کند. این به ترتیب تاکی‌کاردی سینوسی یا برادی‌کاردی سینوسی نامیده می‌شود. در برخی موارد، این طبیعی است، مانند تاکی‌کاردی سینوسی در حین ورزش یا برادی‌کاردی سینوسی در هنگام استراحت ورزشکاران. برای برخی، آریتمی سینوسی جای نگرانی نیست. با این حال، برای دیگران می‌تواند به طور بالقوه جدی باشد. اگر علائم آریتمی را تجربه می‌کنید، پزشکان در کلینیک آریتمی تهران – توانیر آماده ارائه مشاوره و خدمات تخصصی در این زمینه به شما هموطنان عزیز هستند.

منابع و مآخذ

1. ^{https://www.nottingham.ac.uk/nursing/practice/resources/cardiology/function/sinus_rythm.php}
   
2. ^{https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/sinus-rhythm}
3. ^{https://www.healthline.com/health/sinus-rhythm}
4. ^{https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21666-sinus-arrhythmia}
5. ^{https://www.uptodate.com/contents/normal-sinus-rhythm-and-sinus-arrhythmia}
6. ^{https://www.medicalnewstoday.com/articles/319987}
7. ^{https://www.healthline.com/health/sinus-arrhythmia}