مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز و دفیبریلاتور قلب

مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز یا دفیبریلاتور قلب شامل چه مواردی است؟ این موضوع، سوالی مهم در رابطه با پیس میکر یا به اصطلاح باتری قلب می‌باشد. دستگاه دفیبریلاتور و ضربان ساز قلب، عبارت است از یک دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب که در زیر پوست قرار داده شده و از طریق چند سیم ظریف به به سیاهرگ های قلب متصل می‌شود.

در نهایت، پوست در محل نصب دستگاه ضربان ساز بخیه خورده و پانسمان خواهد شد. مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز قلب، شامل مراحل مختلفی می‌شود. این مراقبت‌ها، در همه مراحل پس از جراحی مانند درمان بخیه‌ها و یا ارزیابی وضعیت دفیبریلاتور باید با دقت انجام گیرد.

منظور از مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز چیست؟

یکی از مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز، شامل درمان دردهای پس از جراحی می‌شود؛ در واقع، به دلیل انجام جراحی ممکن است فرد پس از نصب دفیبریلاتور یا دستگاه ضربان ساز، دچار دردهای موضعی شود. پزشک معالج برای کاهش درد ناشی از جراحی نصب دستگاه ضربان ساز، از داروهای مسکن معمولی مانند استامینوفن کمک می‌گیرد.

استفاده از پانسمان‌های فشاری، پس از نصب دستگاه ضربان ساز نیز کمک می‌کند تا احتمال خونریزی در این ناحیه به حداقل برسد. این مساله، در افرادی که داروهای ضد لخته و ضد پلاکت مصرف می‌کنند، اهمیت بیشتری دارد. مدت زمان استفاده از پانسمان‌های فشاری در حالت معمول ۲۴ ساعت است؛ اما برای افرادی که از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می‌کنند، این مدت زمان می‌تواند طولانی‌تر گردد.

در مرحله بعدی مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز، پس از برداشتن پانسمان فشاری، به منظور پیشگیری از بروز عفونت در محل جراحی باید از پانسمان‌های معمولی استفاده شود. عمده پانسمان‌هایی که در محل نصب دستگاه ضربان ساز قرار می‌گیرند، از نوع پانسمان‌های ضد آب هستند.

این ویژگی پانسمان‌ها، کمک می‌کند تا فرد برای استحمام مشکلی نداشته باشد؛ هر چند بهتر است برای پیشگیری از عوارض بعدی، از رسیدن آب به ناحیه جراحی جلوگیری به عمل آید. با این حال، قرار دادن پانسمان ضد آب بر روی زخم ناشی از جراحی می‌تواند تا حد زیادی از زخم محافظت کند.

پانسمان‌های ضد آب، تا ۵ روز دوام دارند و برای تکمیل مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز، بهتر است بیمار پس از این مدت به پزشک معالج مراجعه نماید.

این نکته را در نظر داشته باشید، که در بازه زمانی بین ۷ تا ۱۰ روز پس از نصب دستگاه ضربان ساز، لازم است بیمار به پزشک متخصص مراجعه کند تا وضعیت زخم و همچنین نحوه عملکرد دستگاه بررسی شود. برای مثال، پزشک معالج در اولین جلسه پس از مراجعه بیمار، باید ناحیه جراحی را از نظر وجود عفونت بررسی نماید.

حرکت دست در مراقبت های پس از نصب دستگاه ضربان ساز چگونه باید باشد؟

یکی از رایج‌ترین سوالاتی که ممکن است برای اکثر بیماران به وجود آید، نحوه حرکت دست یا میزان دامنه حرکتی آن پس از نصب دستگاه ضربان ساز است. در زمان‌های گذشته، پزشکان تاکید داشتند که دست نباید بیش از حد حرکت کند و یا به بالای سر برده شود.

علت این مساله، پیشگیری از جابجایی سیم‌ها و یا دستگاه در زیر پوست بوده است، اما امروزه، این گونه مسائل اهمیت چندانی ندارد. با این حال، در صورتی که حرکت دادن دست باعث احساس درد بیشتر در ناحیه نصب دستگاه ضربان ساز بشود، بهتر است دامنه ی حرکتی دست را محدود کنید.

توصیه پزشکان از جمله دکتر محمود افتخارزاده، در بحث مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز این است که بیماران دست خود را هر چند به صورت محدود، در طی فعالیت‌های روزمره حرکت دهند. هر چه میزان حرکات اصولی دست بیشتر باشد، امکان خشکی مفاصل و دردهای اسکلتی عضلانی ناشی از آن نیز، کاهش پیدا می‌کند.

در جلسه بازبینی دستگاه ضربان ساز، بخیه‌های بیمار برداشته می‌شود. البته امروزه، از نوعی چسب پوستی خاص به جای بخیه استفاده می‌شود که طی این جلسه، این چسب‌ها برداشته خواهند شد.

در مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز به چه نکاتی باید توجه شود؟

از نکات مهمی که باید در بحث مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز در نظر گرفته شود، پیشگیری از وارد شدن ضربه مستقیم به آن است؛ زیرا وارد شدن ضربه، باعث آسیب به دستگاه و ایجاد خطا در عملکرد آن خواهد شد.

علاوه بر این، از نظر دکتر محمود افتخار زاده بلند کردن وزنه‌های سنگین، پس از انجام جراحی نصب دستگاه ضربان ساز نیز ممنوع است. زیرا در اثر فشار وارده به ناحیه جراحی، ممکن است سیم‌های دستگاه دچار آسیب شده و در نتیجه عملکرد دستگاه مختل شود.

اهمیت مراقبت های پس از نصب ضربان ساز قلب

از آنجایی که ضربان ساز های قلبی، به عنوان یک ابزار خارجی برای بهبود عملکرد قلب نصب می شوند؛ مراقبت های بعد از نصب آن ها نیز،  اهمیت دو چندان پیدا می کند. هر چه مراقبت های بعد از نصب دفیبریلاتور بهتر باشد، عارضه های احتمالی و مشکلاتی از جمله اختلال در عملکرد دستگاه یا افت فشار خون کاهش پیدا می کند.

علائم خطر پس از نصب دستگاه ضربان ساز

علائمی که نشان می دهد، ضربان ساز شما آنطور که باید کار نمی کند و یا اینکه شما درگیر عفونت، لخته شدن خون و یا دیگر عوارض شده اید عبارتند از:

• کوتاه شدن تنفس یا تنگی نفس
• سرگیجه
• غش
• ضعف طولانی
• یک بازوی متورم در کنار ضربان ساز
• درد سینه
• سکسکه طولانی
• درجه حرارت بالا
• درد ، تورم و قرمزی در محل ضربان ساز
  

در صورت تجربه هر یک از این مسائل پس از نصب ضربان ساز، در اسرع وقت با پزشک متخصص قلب و عروق خود تماس بگیرید. ^{Pacemaker implantation – NHS (www.nhs.uk)}

خونریزی از زخم بعد از کاشت دفیبریلاتور

از عارضه های نادری که در برخی از بیماران، پس از نصب و کاشت ضربان ساز های قلبی ایجاد می شود، خونریزی از ناحیه ی زخم است. در این حالت، خطری بیمار را تهدید نمی کند و بهترین مراقبت بعد از دفیبریلاتور استفاده از دارو های آنتی بیوتیک زیر نظر پزشک متخصص است.

مراقبت های غذایی بعد از نصب دفیبریلاتور قلبی

نصب دفیبریلاتور قلبی، یک مرحله مهم در مدیریت و درمان بیماران با مشکلات جدی قلبی است. پس از این عمل، مراقبت‌های غذایی مناسب نقش بسیار مهمی در بهبود و حفظ سلامت قلب ایفا می‌کنند. رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل، می‌تواند به کاهش خطر عوارض بعد از نصب دفیبریلاتور کمک کند و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.

مصرف مواد غذایی کم‌چرب

یکی از اصول اصلی رژیم غذایی بعد از نصب دفیبریلاتور، کاهش مصرف چربی‌های اشباع و ترانس است؛ این نوع چربی‌ها، می‌توانند باعث افزایش سطح کلسترول خون شده و خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهند.

بهتر است از مصرف غذاهای سرخ‌شده، فست‌فودها و محصولات لبنی پرچرب خودداری شود و به جای آن‌ها از منابع چربی‌های سالم مانند ماهی، آووکادو و مغزها استفاده شود.

کاهش مصرف نمک

نمک زیاد می‌تواند فشار خون را افزایش دهد و به قلب فشار اضافی وارد کند؛ بیماران باید مصرف نمک را کاهش دهند و از افزودن نمک به غذاها خودداری کنند. استفاده از ادویه‌ها و سبزیجات تازه، می‌تواند جایگزین مناسبی برای طعم‌دار کردن غذاها باشد.

مصرف میوه‌ها و سبزیجات

میوه‌ها و سبزیجات تازه به دلیل داشتن فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی، برای سلامت قلب بسیار مفید هستند؛ مصرف حداقل پنج وعده، میوه و سبزیجات در روز توصیه می‌شود. این مواد غذایی می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود عملکرد قلب کمک کنند.

مصرف غلات کامل

غلات کامل مانند جو، برنج قهوه‌ای و نان سبوس‌دار به دلیل داشتن فیبر بالا و مواد مغذی، برای سلامت قلب مفید هستند. این غلات، می‌توانند به کنترل سطح قندخون و کاهش کلسترول کمک کنند.

محدود کردن مصرف قند

مصرف زیاد قند، می‌تواند باعث افزایش وزن و مشکلات قلبی شود. بهتر است از مصرف نوشیدنی‌های شیرین، شیرینی‌ها و دسرهای قندی خودداری شود و به جای آن‌ها، از میوه‌های تازه به عنوان منبع طبیعی قند استفاده شود.

نوشیدن آب کافی

هیدراتاسیون مناسب برای سلامت قلب اهمیت دارد؛ مصرف کافی آب، می‌تواند به حفظ حجم خون و عملکرد بهتر قلب کمک کند. بیماران باید روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشند؛ مگر اینکه پزشک، دستور دیگری داده باشد.

مشاوره با متخصص تغذیه

پس از نصب دفیبریلاتور قلبی، مشاوره با یک متخصص تغذیه می‌تواند به بیمار کمک کند تا یک برنامه غذایی مناسب و سفارشی برای خود تهیه کند. این متخصص، می‌تواند راهنمایی‌های لازم را برای تغذیه صحیح و کنترل وزن ارائه دهد.

مراقبت‌های غذایی بعد از نصب دفیبریلاتور قلبی، نقش حیاتی در بهبود سلامت و جلوگیری از عوارض بعدی دارد. رعایت یک رژیم غذایی کم‌چرب، کم‌نمک و غنی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، همراه با هیدراتاسیون مناسب، می‌تواند به حفظ سلامت قلب کمک کرده و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد. مشاوره منظم با پزشک و متخصص تغذیه نیز، از اهمیت بالایی برخوردار است.

 مراقبت های بعد از دفیبریلاتور در کلینیک آریتمی توانیر

در این مقاله، اطلاعات جامعی بر اساس ویدیو توضیحات دکتر افتخارزاده در صفحه اینستاگرام این مرکز، درباره مراقبت‌های پس از نصب دستگاه ضربان ساز یا دفیبریلاتور قلب ارائه دادیم. برای دیدن این ویدیو، به پیج اینستاگرام کلینیک آریتمی توانیر مراجعه نمایید.

کلینیک آریتمی توانیر، با جمعی از مجرب‌ترین اعضای کادر درمان و پزشکان متخصص، دکتر محمود افتخار زاده و دکتر مهرداد میر معصومی، همواره در تلاش بوده تا سلامتی و تندرستی را برای مراجعین خود به ارمغان آورد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت، در این مرکز واقع در خیابان عباسپور می‌توانید با شماره 888881891 یا 88793628 تماس حاصل نمایید. همچنین مشاره و رزرو نوبت، از طریق واتساب هم با شماره 09127166410 امکان پذیر است.