آریتمی قلبی در خواب، یکی از عارضههایی است که ممکن است برای برخی افراد اتفاق افتد و موجب احساس ترس در آنها شود. احتمال دارد این وضعیت برای شما هم پیش آمده باشد که با تپش قلب شدید، از خواب پریده و بابت این موضوع نگران باشید.
پیش از هر چیزی لازم است بدانید که آریتمی قلبی در خواب ، میتواند به دلیل وجود دلایل مختلفی مانند: فشارهای عصبی و استرس، کمبود خواب کافی، پرخوری و گرفتن رژیمهای غذایی نامناسب و… رخ دهد.
در این مقاله، که به کمک تیم حرفهای و کادر مجرب کلینیک آریتمی قلب توانیر گردآوری شده است، قصد داریم شما را با عوامل موثر بر ایجاد تپش قلب در خواب، آشنا کرده و جوانب مختلف این مشکل قلبی را مورد بررسی قرار دهیم. در صورت تمایل به کسب اطلاعات در این زمینه، پیشنهاد میکنیم تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
هر آنچه درباره خواب و آریتمی قلبی در خواب باید بدانید!
برای آشنایی بیشتر با موضوع آریتمی قلبی در خواب، پیش از هر چیزی لازم است بدانید که ابتدا تا انتهای پروسه خواب، دارای چند مرحله است که تنها دو مرحله از آن، میتوانند روی ضربان قلب و در نهایت ایجاد آریتمی قلبی در خواب، تاثیر بگذارند؛ یکی از آنها، مرحله رم (REM) و دیگری مرحله غیر رم (NON REM) میباشد.
در این بخش، میخواهیم با این دو مرحله و ارتباط آنها با تپش قلب بیشتر آشنا شویم.
مرحله غیر رم و ارتباط آن با آریتمی قلب در خواب
در مرحله غیر رم، که حدود سه چهارم از زمان خواب ما را تشکیل میدهد، با فعال شدن پاراسمپاتیک در بدن ما، فعالیت سمپاتیک به شدت کاهش پیدا میکند؛ این مرحله، با نشانههای زیر قابل تشخیص است.
- کم شدن میزان ضربان قلب.
- بی نظمی در ریتم سینوسی.
- افت فشار خون.
- ایجاد وقفه در ضربان قلب.
در نظر داشته باشید که در این مرحله از خواب، ضربان قلب در افراد سالم هم ممکن است به تعداد حدود 40 ضربه در دقیقه یا حتی کمتر افت پیدا کند؛ حتی ممکن است، فواصل بین ضربان ها تا سه و چهار ثانیه نیز طول بکشد که میتواند کاملا طبیعی باشد.
مرحله رم در خواب
همانطور که در بخش قبلی توضیح دادیم، در مرحله غیر رم با کاهش ضربان قلب در خواب مواجه هستیم؛ اما لازم است بدانید که در مرحله رم، این موضوع کاملا برعکس است و ضربان قلب در این مرحله، افزایش پیدا میکند.
برای شفاف سازی بیشتر این موضوع، بهتر است بدانید که در هنگام صبح یعنی درست قبل از زمان بیدار شدن، عملکرد سمپاتیک در بدن افزایش پیدا کرده و این حالت، سبب افزایش فشار خون و افزایش ضربان قلب میگردد. یکی از مهمترین دلایلی که عمده سکتههای قلبی و ایست قلبی در هنگام صبح اتفاق میافتد، همین مرحله رم و تغییرات آن در بدن است.
وقفه تنفسی (Sleep Apnea) و ارتباط آن با آریتمی قلبی در خواب
در حالت کلی، دو نوع وقفه تنفسی وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد.
- فرم انسدادی.
- فرم مرکزی.
در فرم انسدادی، به دلیل شل شدن عضلات مسیر تنفسی و روی هم خوابیدن عضلات راه تنفسی، برای لحظاتی کوتاه و در حد چند ثانیه تنفس قطع میشود. قابل ذکر است، که فرم انسدادی در مقایسه با فرم مرکزی شایعتر است و ممکن است با صدای خرخر و همچنین تنفس صدا دار همراه باشد.
در فرم مرکزی وقفه تنفسی، فرمان تنفسی که از جانب مغز صادر میشود، برای مدت چند ثانیه به عضلات تنفسی ارسال نشده و در نتیجه در پروسه انتقال آن تاخیر به وجود میآید؛ به همین دلیل، تنفس فرد برای چند ثانیه قطع میگردد. ممکن است گاهی اوقات این وقفه تنفسی تا ده ثانیه هم طول بکشد.
اکنون قصد داریم، به ارتباط این وقفههای تنفسی و تاثیر آنها در انواع آریتمی قلبی (arrhythmia) بپردازیم؛ در نظر داشته باشید که در جریان ایست موقتی تنفسی، میزان اکسیژن خون دچار کاهش میشود و به موازات آن میزان دی اکسید کربن بالا میرود.
در نهایت، این تغییرات میتوانند منجر به ایجاد برخی اختلالات در نظم تپشهای قلبی و حتی ایست قلبی هم شوند؛ همچنین ممکن است، این بیماران با فشار خون بالا هم مواجه گردند.
چه آریتمیهايی در بيماران با وقفه تنفسی رخ میدهد؟
در این بخش از مقاله، میخواهیم بدانیم که چه نوع آریتمیهای قلبی در بیماران با وقفه تنفسی اتفاق میافتد؟ یکی از شایعترین انواع آریتمیها، فرم آریتمی برادیکاری سینوسی و ایجاد وقفه در ضربان قلب میباشد؛ پس از آن، میتوانیم به انواع آریتمیهای دهلیزی از جمله ریتم فیبریلاسیون دهلیزی اشاره کنیم، که ممکن است رخ دهد.
از دیگر انواع اختلالات قلبی، ممکن است انواع آریتمیهای بطنی مانند اکتوپی بطنی یا همان پی وی سی (ضربان زودرس بطنی) باشد که میتواند اتفاق بیفتد. به این نکته توجه داشته باشید که در موارد نادر و به خصوص در وقفههای طولانی، در بیمارانی که از عارضه تاکی کاردی بطنی رنج میبرند، مرگ ناگهانی هم ممکن است در حین خواب رخ دهد.
بر اساس جدید ترین تحقیقات انجام شده، افراد با اختلال تنفسی شدید در خواب، دو تا چهار برابر بیشتر از افراد بدون اختلال تنفس در خواب، حتی پس از تطبیق با عوامل مخدوشکننده بالقوه، احتمال آریتمیهای پیچیده دارند. www.pmc.ncbi.nlm.nih.gov
تپش قلب در خواب و حملات شبانه پانيک:
گاهی اوقات ممکن است در برخی از بیماران، حملات شبانه پانیک با علائمی مثل:
- تپش قلب
- تعریق
- افزایش فشار خون
- تنگی نفس و احساس خفگی
همراه باشد که ممکن است این وضعیت، به یک حمله قلبی یا حتی آریتمی قلبی شباهت داشته باشد؛ در چنین بیمارانی بهتر است، همزمانی آریتمی قلبی و حملات پانیک مورد بررسی قرار بگیرد.
مرگ ناگهانی در خواب (Bed death)
آریتمی قلبی در خواب، یکی از اتفاقات ناگواری است که بعضی از بيماران قلبي، بخصوص بيماراني كه در بدن آنها كاركرد بطن چپ يا راست كاهش يافته و يا بافت مرده در بطن دارند، را تهدید کرده و در معرض مرگ ناگهانی در خواب قرار می دهد. به این نکته توجه داشته باشید که درصدی از اين بيماران ممكن است از بيماري قلبی خويش مطلع نباشند و ممكن است در خواب دچار مرگ ناگهانی شوند.
علاوه بر مورد گفته شده، بيمارانی با بيماری های ساختماني قلب و سندرم های ژنتيكی نيز وجود دارند كه در خطر مرگ ناگهانی در استراحت يا خواب میباشند؛ دو فرم مهم اين بیماری ها، سندرم بروگادا و سندرم طولانی شدن QT میباشد.
تاثیر بیماری های قلبی بر خواب در بیماران
تشخیص آریتمی های قلبی خطرناک در خواب
آریتمیهای قلبی یا نامنظم شدن ضربان قلب، میتوانند در هر زمانی از روز رخ دهند؛ اما وقوع آنها در خواب، میتواند خطرناکتر و چالشبرانگیزتر باشد. تشخیص آریتمیهای قلبی در خواب، اهمیت زیادی دارد؛ زیرا این شرایط، میتواند بدون هشدار قبلی به مشکلات جدی منجر شود. آگاهی از علائم و روشهای تشخیص این آریتمیها، میتواند به پیشگیری از عوارض خطرناک کمک کند.
در ادامه، به بررسی علائم و نشانه ها، روش های تشخیص و درمان و مدیریت آریتمی های قلبی خطرناک در خواب خواهیم پرداخت:
علائم و نشانهها
علائم آریتمیهای قلبی در خواب، ممکن است ظریف و غیرقابل تشخیص باشند؛ با این حال، برخی نشانهها میتوانند هشداردهنده باشند:
- تپش قلب؛ فرد ممکن است در خواب احساس کند قلبش به شدت میتپد و از خواب بیدار شود.
- تنفس سخت؛ آپنه خواب یا توقف کوتاه تنفس میتواند نشاندهنده آریتمی قلبی باشد.
- تعریق شبانه؛ تعریق غیرطبیعی در خواب، ممکن است نشانهای از مشکلات قلبی باشد.
- خستگی مفرط؛ بیدار شدن با احساس خستگی بیش از حد نیز، میتواند از نشانههای آریتمی در خواب باشد.
روشهای تشخیص تپش قلب در خواب
تشخیص آریتمیهای قلبی در خواب نیازمند ابزارها و روشهای پیشرفتهای است از جمله:
- هولتر مانیتورینگ؛ این دستگاه کوچک به بدن متصل میشود و ضربان قلب را در طول 24 ساعت ثبت میکند، حتی هنگام خواب.
- پلی سومنوگرافی؛ این تست در آزمایشگاه خواب انجام میشود و فعالیتهای مختلف بدن از جمله ضربان قلب، تنفس و حرکات بدن را در طول خواب ثبت میکند.
- دستگاههای پوشیدنی؛ برخی از دستگاههای هوشمند پوشیدنی نیز؛ قادر به مانیتورینگ ضربان قلب در خواب هستند و میتوانند در تشخیص آریتمیها مفید باشند.
اهمیت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام آریتمیهای قلبی در خواب، میتواند از بروز عوارض جدی مانند سکته قلبی، نارسایی قلبی و مرگ ناگهانی جلوگیری کند. افراد با علائم مشکوک باید به پزشک مراجعه کنند تا بررسیهای لازم انجام شود و در صورت نیاز، درمانهای مناسب آغاز گردد.
درمان و مدیریت
درمان آریتمیهای قلبی، بسته به نوع و شدت آنها متفاوت است؛ ممکن است پزشک، داروهای خاصی برای کنترل ضربان قلب تجویز کند. در برخی موارد، نصب دستگاههایی مانند پیسمیکر یا دفیبریلاتور ضروری است. تغییرات سبک زندگی مانند کاهش استرس، بهبود کیفیت خواب و مصرف رژیم غذایی سالم نیز میتواند به مدیریت بهتر این وضعیت کمک کند.
آریتمیهای قلبی در خواب، یک مشکل جدی هستند که نیاز به تشخیص و مدیریت دقیق دارند. با استفاده از ابزارهای تشخیصی مناسب و آگاهی از علائم هشداردهنده، میتوان از عوارض جدی جلوگیری کرد و سلامت قلب را بهبود بخشید. مشاوره با پزشک و انجام تستهای لازم، برای افراد با علائم مشکوک ضروری است تا بهترین راهکارهای درمانی اتخاذ شود.
اهمیت مراجعه به مراکز درمانی تخصصی جهت رفع مشکلات آریتمی قلبی در خواب
قلب، یکی از مهمترین و اصلیترین ارگانهای بدن است که در صورت وجود اخلال یا مشکل در عملکرد، میتواند کارکرد سایر اعضای بدن را تحت تاثیر قرار دهد. بیماریهای قلبی، جزء بیماریهایی هستند که تشخیص و درمان آنها امری بسیار حساس و تخصصی است و لازم است حتما توسط متخصص قلب و عروق و آریتمی، مورد بررسی قرار گیرند.
به دلیل اهمیت نقش قلب در بدن و تاثیر آن در سلامت فرد، توصیه میکنیم حتما برای پیشگیری، تشخیص و درمان انواع بیماریهای قلبی به متخصص باتجربه مراجعه نمایید.
کلینیک آریتمی توانیر، مرکز فوق تخصصی انواع بیماری های قلبی از جمله آریتمی قلبی در خواب میباشد که با بهرهمندی از کادری مجرب و حرفهای، آماده خدمت رسانی به شما عزیزان در زمینه مشاوره تخصصی در تشخیص، انواع آریتمیهای قلبی و تپش قلب در خواب میباشد.
شما عزیزان، در صورت تمایل به استفاده از خدمات این مجموعه و دریافت راهنمایی، برای درمان آریتمی قلبی در خواب میتوانید با یکی از شماره تلفنهای مندرج در سایت، تماس گرفته یا به صفحه اینستاگرام مراجعه نموده و اطلاعات لازم را کسب نمایید.