سندروم بروگادا چیست؟

سندرم بروگادا (Brugada syndrome) از انواع بیماری های ژنتیکی قلبی است که بر اثر آن تغییرات غیرطبیعی در فعالیت های الکتریکی قلب اتفاق می افتد. گاهی بیماری سندروم بروگادا بر اثر مصرف دارو یا جهش های ژنی ایجاد می شود و اما از رایج ترین علائم بیماری بروگادا باید به دوره های سنکوپ (غش کردن) اشاره کرد.

 

سندروم بروگادا می‌تواند منجر به بروز ایست قلبی و مرگ ناگهانی در بیماران قلب و عروق شود. این بیماری عمدتا با بروز یکی از انواع آریتمی‌های قلبی شروع می‌گردد. آریتمی‌های قلبی دهلیزی و بطنی شامل تاکی کاردی‌ها و برادی کاردی‌ها از نشانه‌های اصلی ابتلا به سندروم بروگادا هستند.

با این حال، همیشه هم نمی‌توان به سادگی این بیماری را تشخیص داد و لازم است حتما از ابزار تشخیصی دقیق استفاده نمود.
برای تشخیص سندروم بروگادا لازم است پزشکان متخصص قلب و آریتمی‌های قلبی با گرفتن نوار قلب، وضعیت ضربان‌های قلب را بررسی نمایند. سپس به کمک تست‌های تشخیصی مکمل نظیر تست‌های تحریک دارویی، نتیجه حاصل از آن را تایید کنند.

عامل اصلی ابتلا به بیماری بروگادا ژنتیک افراد است. با این حال، برخی از فاکتورها ممکن است آن را تشدید نمایند. توجه به این علائم و رعایت برخی اصول تغذیه‌ای و درمانی به بهبود شرایط این بیماری که یکی از 10 بیماری رایج قلبی می باشد کمک خواهد کرد. در این مقاله قصد داریم به بررسی علل بیماری بروگادا و روش‌های درمان و بهبود آن بپردازیم.

سندروم بروگادا یا بیماری بروگادا چیست؟

سندروم بروگادا یا بیماری بروگادا یکی از جمله بیماری‌هایی است که منجر به مرگ ناگهانی و ایست قلبی خواهد شد. این بیماری توسط برادران بروگادا بررسی و کشف شد و به همین دلیل با نام سندروم بروگادا شناخته می‌شود.

بیماری بروگادا یا سندروم بروگادا در اثر عوامل ژنتیکی به وجود می‌آید. به همین دلیل، افرادی که با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند می‌توانند آن را به فرزندان خود نیز انتقال دهند.

تشخیص بیماری بروگادا باید توسط پزشک متخصص قلب و عروق (متخصص آریتمی) انجام گیرد. نوار قلب و تحریک‌های دارویی دو روش اصلی و تخصصی برای تشخیص بیماری بروگادا هستند. آریتمی‌های بطنی و آریتمی‌های دهلیزی از جمله علائم ابتلا به سندروم بروگادا محسوب می‌شوند.

علل بروز سندروم بروگادا چیست؟

سندروم بروگادا یک بیماری ژنتیکی است که از پدر و مادر به فرزندان به ارث می‌رسد. این بیماری منجر به ایجاد تغییرات الکتریکی در سطح سلول‌های قلب می‌شود و در نتیجه، بروز آریتمی‌های بطنی یا دهلیزی را در بر خواهد داشت. بیماری بروگادا در موارد شدیدتر می‌تواند منجر به بروز ایست قلبی و مرگ ناگهانی بیمار گردد.

تشخیص سندروم بروگادا چگونه انجام می گیرد؟

از آن جا که بیماری بروگادا از طریق ژنتیک به افراد منتقل می‌شود، بنابراین، تشخیص آن بعد از ایجاد انواع آریتمی امکان پذیر است. برای تشخیص بیماری بروگادا لازم است ابتدا فرد یک نوار قلب کامل انجام دهد. وجود هر گونه تغییرات عمده در نوار قلب و ضربان آن می‌تواند بر وجود بیماری بروگادا دلالت داشته باشد.

یکی از نکاتی که باید به آن توجه کرد این است که بیماری بروگادا چند شکل خاص دارد. در واقع، افرادی که در نوار قلب آن‌ها تغییرات قابل توجهی مشاهده می‌شود، یا به طور قطع به بیماری بروگادا دچار شده اند و یا تنها علائم آن را داشته و شک به وجود بیماری ایجاد می‌گردد. تشخیص تمامی این حالت‌ها به نظر پزشک متخصص قلب و آریتمی قلبی بستگی خواهد داشت.

از دیدگاه پزشکان متخصص قلب و آریتمی‌های قلبی، گاهی بیمار باید تست‌های تشخیصی مکملی را نیز انجام دهد. در واقع در اکثر مواقع، برای تشخیص سندروم بروگادا گرفتن نوار قلب به تنهایی کافی نیست. زیرا ممکن است نوار قلب تنها علائم شک برانگیزی را نشان دهد.

در چنین شرایطی پزشکان متخصص قلب و عروق و آریتمی‌های قلبی مانند دکتر محمود افتخار زاده انجام تست‌های دارویی را توصیه می کنند.

برای انجام این گونه تست‌ها لازم است داروی خاصی به بیمار تزریق گردد. سپس، با گرفتن نوارهای قلب پی در پی و بررسی آن‌ها مشخص خواهد شد که آیا بیمار به سندروم بروگادا مبتلا است یا خیر. به این روش تشخیصی، روش تحریک دارویی گفته می‌شود.

انواع سندروم بروگادا کدام‌اند؟

بیماری بروگادا یک بیماری در مقیاس سلولی است که منجر به بروز آریتمی‌های مختلفی خواهد شد. در واقع، بروز تغییرات الکتریکی در سطح سلول‌ها اصلی‌ترین مشکلی است که بیماری بروگادا ایجاد می‌کند.

در اثر ایجاد تغییرات الکتریکی در سطح سلول، آریتمی‌های بطنی اجتناب ناپذیر بوده و در حالت‌های شدیدتر می‌تواند منجر به بروز ایست قلبی در فرد گردد.
ابتلا به انواع آریتمی‌های قلبی دهلیزی و یا فیبریلاسیون دهلیزی نیز از نشانه‌های دیگری است که سندروم بروگادا ایجاد می‌کند. حتی در بسیاری از موارد، ضربان قلب افراد به شدت کاهش یافته و برادی کاردی شکل می‌گیرد.

به این ترتیب، افرادی که با سندروم بروگادا دست و پنجه نرم می‌کنند در یکی از حالت‌های آریتمی زیر قرار می‌گیرند:
• حالت دهلیزی که معمولا به صورت فیبریلاسیون دهلیزی یا تاکی کاردی دهلیزی بروز می‌کند.
• حالت بطنی که منجر به ایست قلبی شده و خطرناک است.
• حالتی که فرد با برادی کاردی سینوسی و کاهش ضربان‌های قلب روبرو می‌شود.

البته لازم است در نظر داشته باشید که گاهی افراد با ترکیب این حالت‌ها مواجه می‌شوند. یکی از نکات مهم دیگر این است که فرزندان یک خانواده می‌توانند در حالت‌های مختلفی از گروه‌های بالا قرار گیرند.

در واقع، با توجه به ژنتیکی بودن بیماری، طبیعی است که فرزندان یک خانواده به این بیماری مبتلا شوند. اما روش بروز آن در هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال، ممکن است سندروم بروگادا در یکی از افراد خانواده به شکل فیبریلاسیون دهلیزی و در فرد دیگر به شکل آریتمی بطنی ظاهر شود.

سندروم بروگادا در چه مواردی تشدید می‌شود؟

عامل اصلی بروز سندروم بروگادا ژنتیک است. با این حال، برخی از فاکتورهای محیطی منجر به تشدید این بیماری می‌شوند. در ادامه مقاله، برخی از مهم‌ترین فاکتورهایی که سندروم بروگادا را تشدید می‌کنند شرح می‌دهیم.

تحریک سیستم عصبی واگ

یکی از مشخصه‌های اصلی بیماری بروگادا ایست قلبی است که می‌تواند در حالت استراحت یا خواب صورت گیرد. به طور کلی، هر عاملی که بتواند سیستم عصبی واگ را تحریک نماید، ممکن است آریتمی‌های قلبی را تشدید کند. از جمله عوامل تحریک کننده سیستم عصبی واگ می‌توان به حالت استراحت و یا خوابیدن فرد اشاره کرد.

افزایش دمای بدن و تب‌های شدید

بروز تب می‌تواند از فاکتورهای تشدید کننده آریتمی‌های قلبی به حساب آید. تب ممکن است به هر دلیلی بروز کند. وجود عفونت‌های ویروسی و یا انواع عفونت باکتریایی باعث می‌شود تا فرد به تب خفیف یا شدید مبتلا شود. همین مساله تا حد زیادی بر نوار قلب تاثیر گذار است.

نکته‌ای که در این باره وجود دارد این است که گاهی فرد در هنگام بروز تب به اختلال ضربان دچار می‌شود. در نتیجه، نوار قلب آریتمی بطنی شدیدتری را نشان می‌دهد. اما در حالتی که تب فرد بر طرف شده باشد، نوار قلب ضربان را طبیعی نمایش می‌دهد.

برای افراد مبتلا به بیماری بروگادا که در این وضعیت قرار دارند، پزشک متخصص توصیه‌های لازم نظیر انجام پاشویه در هنگام بالا رفتن دمای بدن را ارائه خواهد داد. همچنین، در مواردی که فرد در اثر بروز تب به آریتمی‌های شدیدی دچار می‌شود مصرف برخی داروها برای کم کردن دمای بدن الزامی خواهد بود.

مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکل دار

تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف الکل توسط بیماران سندروم بروگادا می‌تواند آریتمی‌های قلبی را تشدید کند.

مصرف غذاهای حجیم و پرکالری

مصرف غذاهای حجیم و سنگین می‌تواند سیستم عصبی واگ را تحریک نماید. این مساله خود در نهایت، بروز آریتمی‌های قلبی را در پی دارد. بنابراین، افراد مبتلا به بیماری بروگادا و انواع آریتمی‌های قلبی باید از مصرف غذاهای سنگین و حجیم خودداری نمایند.

اختلال در تنفس

افرادی که با بیماری بروگادا سر و کار دارند ممکن است نتوانند به خوبی نفس بکشند. این مشکل عمدتا در حالت خواب ایجاد شده و آگونال رسپیریشن (Agonal Respiration) نامیده می‌شود. افرادی که به اختلال تنفسی حین خواب دچار می‌شوند ممکن است حالت‌های زیر را تجربه کنند:
• ایست تنفسی
• تنفس‌های عمیق و سپس قطع تنفس

سنکوپ یا از دست دادن هوشیاری

سنکوپ عبارت است از اختلال در هوشیاری یا از دست دادن هوشیاری در اثر اختلال در عملکرد قلب. در بسیاری از موارد علائم بیماری بروگادا با نشانه‌های سنکوپ یکسان است. این در حالی است که پزشک متخصص پس از بررسی‌های دقیق به این نتیجه می‌رسد که اختلال ایجاد شده سنکوپ نبوده و فرد به سندروم بروگادا مبتلا شده است.

درصد کمی از افرادی که با این وضعیت روبرو می‌شوند، باید از دستگاه دفیبریلاتور استفاده کنند. دستگاه‌های ICD به بیماران کمک می‌کند تا با ایست قلبی روبرو نشوند. تنها یک پزشک متخصص قلب و عروق و آریتمی می‌تواند این مساله را تایید کند که آیا یک فرد مبتلا به سندروم بروگادا با علائم سنکوپ نیاز به دفیبریلاتور دارد یا خیر.

سندروم بروگادا در چه افرادی بیشتر بروز می‌کند؟

زمان بروز سندروم بروگادا به سن افراد بستگی ندارد؛ اما در عمده موارد، افراد در سنین میانسالی و سنین بالاتر با این بیماری درگیر خواهند شد. لازم است بدانید که مشاهده نشانه‌ها و ابتلا به سندروم بروگادا در مردها بیشتر از زنان است. به طوری که در بسیاری از موارد، مردان در اثر ابتلا به این سندروم دچار ایست قلبی و مرگ ناگهانی می‌گردند.

درمان دارویی سندروم بروگادا

به طور کلی برای درمان سندرم بروگادا هیچ گونه درمان دارویی معرفی نشده است. در بسیاری از موارد درمان از طریق کاهش مصرف موادی که سبب تحریک اعصاب شده و این سندروم را تشدید می کنند انجام می شود. 

درمان سندرم بروگادا در کلینیک آریتمی توانیر تهران

کلینیک آریتمی توانیر یکی از مراکز معتبر تشخیص و درمان بیماری‌های مربوط به قلب در تهران به شمار می‌رود. در صورتی که علائم اولیه سندرم بروگادا را دارید و یا با این بیماری روبرو شده اید جای نگرانی نیست. در بسیاری از موارد بیماران مبتلا به بروگادا توسط روش های درمانی ارائه شده در کلینیک آریتمی توانیر تهران درمان شده اند. جهت دریافت نوبت از این کلینیک با شماره‌های موجود در سایت تماس و یا از طریق لینک‌های ارتباطی اقدام نمایید.