استاتینها داروهایی هستند که در کاهش کلسترول خون، به خصوص فرم بد کلسترول یعنی LDL، استفاده میشوند. یکی از رایجترین دغدغههای بیماران معمولا عوارض این داروها است، از این رو پس از جستجو در اینترنت، با لیست بلند بالایی از عوارض جانبی مواجه میشوند؛ آسیب کبدی، تخریب عضله، فراموشی و … از جمله عوارضی هستند که برای این داروها مطرح میشوند. در این مقاله قصد داریم در مورد این رده دارویی مهم بیشتر صحبت کنیم و به بررسی عوارض جانبی مطرح شده بپردازیم.
اهمیت داروهای استاتین
ورود داروهای استاتین به بازار، انقلابی بزرگ در پزشکی محسوب میشود. مصرف این داروها و همچنین دارو های درمان نارسایی قلبی در موارد زیر، نقشی حیاتی برای بیماران دارند:
- داروهای استاتین در پیشگیری ثانویه، به خصوص در افرادی که دچار بیماریهای قلبی هستند و شرایطی مانند سکته قلبی و سکته مغزی را تجربه کردهاند، بسیار موثر بوده است.
- مطالعات در بیمارانی که سابقه عمل جراحی قلب، تنگی عروق و استنت یا فنرگذاری داشتهاند، نشان میدهد که داروهای استاتین میتوانند از پیشرفت بیماری به خوبی جلوگیری کنند. در صورتی که میزان LDL خون بیمار کاهش یابد و تحت کنترل باشد، طول عمر بیمار به نحو قابل توجهی افزایش خواهد یافت. بنابراین، یکی از داروهای اساسی رشته قلب و عروق و مغز و اعصاب، استاتینها هستند.
- مصرف استاتینها در بیماران مبتلا به دیابت نیز در پیشگیری اولیه بسیار اهمیت دارد و تمام بیماران مبتلا به دیابت، بدون توجه به سطح کلسترول خون، لازم است جهت پیشگیری از این رده دارویی استفاده کنند.
بررسی عوارض استاتینها
- عوارض متعددی برای داروهای استاتین مطرح شده است که یکی از مهمترین آنها آسیب کبدی است. لازم به ذکر است که عوارض کبدی این داروها بسیار نادر است و این داروها به ندرت در کبد اثر سو دارند.
- در موارد نادری ممکن است میزان برخی آنزیمهای کبدی بالا برود اما افزایش میزان آنزیمهای کبدی، همیشه دلیلی برای قطع این داروها نیست و در مواردی افزایش این آنزیمها تا دو یا سه برابر نیز میتواند قابل قبول باشد. در این موارد، پزشک سطح آنزیمهای کبدی را قبل از شروع مصرف دارو و بعد از مصرف مقایسه میکند و پس از بررسی شرایط، در مورد قطع دارو یا ادامه مصرف آن تصمیم میگیرد. از آنجایی که این عارضه بسیار نادر است، به ندرت پیش میآید که پزشک قطع مصرف دارو را توصیه کند.
- عارضه مهم دیگری که بیماران ذکر میکنند، دردهای عضلانی و گرفتگی عضلات است. درد و کرامپهای عضلانی دلیل قطع دارو نیست و در این گونه موارد میتوان با کاهش دوز، تغییر نوع دارو و یا مصرف آن به صورت یک روز در میان، دردهای عضلانی را کمتر کرد.
- یکی دیگر از مسائلی که در مورد این داروها مطرح شده است، کاهش حافظه و فراموشی است. در بررسیهای اولیه، فراموشی به عنوان یکی از عوارض این دارو مطرح شده بود و سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) نیز در این زمینه هشدار داده بود. اما مطالعات بیشتری که پس از آن انجام شد، نشان داد که این داروها نه تنها باعث فراموشی، آلزایمز، دمانس یا زوال عقل نمیشوند، بلکه مصرف دراز مدت آنها به دلیل کاهش مشکلات ناشی از تنگی عروق مغز، میتواند احتمال زوال عقل را کاهش دهد.
داروهای استاتین در ایران
سه مورد از استاتینهای رایج در ایران به نامهای آتورواستاتین، روزواستاتین و سیمواستاتین، تحت نامها و برندهای تجاری مختلف قابل دسترسی است. داروهای دیگری نیز در این رده وجود دارند که در ایران در دسترس نیست، اما همین سه دارو موجود، به خصوص آتورواستاتین و روزواستانین، جز رایجترین و پرمصرفترین داروهای کاهنده چربی خون در تمام دنیا هستند.
نتیجه گیری در مورد داروهای استاتین
در این مقاله اهمیت داروهای استاتین برای بیماران قلبی و دیابتی و عوارض جانبی این داروها را بررسی کردیم. عوارض کبدی ذکر شده در مورد این داروها، بسیار نادر است. دردهای عضلانی و کرامپهای ناشی از مصرف این دارو را میتوان با تغییر نوع دارو و تنظیم دوز، کنترل کرد. همچنین، مطالعات انجام شده بر روی این داروها نشان میدهد که در دراز مدت، این داروها میتوانند از ابتلا به دمانس یا زوال عقلی جلوگیری کنند.
باید توجه داشت که تولید استاتینها، یکی از بزرگترین پیشرفتهای علم پزشکی محسوب میشود و مصرف آن به خصوص در بیماران مبتلا به مشکلات قلب و عروق، نقشی حیاتی دارد.
کلینیک آریتمی توانیر با جمعی از مجربترین اعضای کادر درمان و پزشکان متخصص، دکتر محمود افتخار زاده و دکتر مهرداد میر معصومی، همواره در تلاش بوده تا سلامتی و تندرستی را برای همراهان خود به ارمغان آورد.
این مقاله بر اساس ویدیویی با همین عنوان از دکتر افتخارزاده پیاده سازی شده است در صورت تمایل برای دیدن ویدیو به پیج اینستاگرام کلینیک مراجعه نمایید.
کلینیک آریتمی توانیر در تهران، خیابان ولیعصر، خیابان عباسپور، پلاک 22 واقع شده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت میتوانید با شماره 888881891 یا 88793628 تماس حاصل نمایید. آدرس اینستاگرام کلینیک آریتمی توانیر arrhythmiaclinic@ میباشد. همچنین مشاره و رزرو نوبت از طریق واتساب به شماره 09127166410 است.
جهت مطالعه بیشتر : Statin side effects: Weigh the benefits and risks – Mayo Clinic
2 دیدگاه دربارهٔ «آشنایی با آتورواستاتین، روزواستاتین و سیمواستاتین»
سلام و درود مقاله خوبی بود موضوعاتی رو پوشش دادین که برای افراد درگیر با مشکلات قلبی بسیار مفیده.
ممنون از همراهیتون