بيماران زیادی به کلینیک آریتمی تهران-توانیر بدنبال سکته مغزی مراجعه مي كنند بیمارانی که دچار سکته مغزی شدند، توسط متخصصان مغز و اعصاب برای بررسی ریتم قلب و به دلیل احتمال این که قلب، منشا لخته ایجادشده در مغز باشد، به این کلینیک ارجاع میشوند.
ارتباط سکته مغزی با بیماری های قلبی
یکی از شایعترین بیماریهایی که میتوانند منجر به ایجاد لخته در قلب، سپس جدا شدن این لخته از داخل قلب و وارد شدن آن به مغز شود، فيبريلاسيون دهلیزی است. اصطلاحی که در این موارد بهکار برده میشود، آمبولی مغزی است. به دلیل این که در فيبريلاسيون دهلیزی، دهلیز چپ حرکات انقباضیاش را از دست میدهد؛ لخته در داخل دهلیز تشکیل شده و ممکن است از طریق عروق به مغز منتقل شود.
آیا سکته مغزی با بیماری های قلبی ارتباط دارد؟
سکته مغزی و بیماریهای قلبی از جمله مسائل مهم در حوزه سلامت عمومی هستند و مطالعات متعددی نشان دادهاند که این دو بیماری ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. بیماریهای قلبی عروقی شامل مشکلاتی مانند بیماریهای کرونری قلب، نارسایی قلبی و آریتمیها میباشند که میتوانند خطر سکته مغزی را افزایش دهند. یکی از مهمترین عوامل مشترک بین سکته مغزی و بیماریهای قلبی، فشار خون بالا است. فشار خون بالا باعث آسیب به عروق خونی میشود و خطر لخته شدن خون را افزایش میدهد که میتواند به سکته مغزی منجر شود. همچنین، بیماریهای قلبی نظیر فیبریلاسیون دهلیزی نیز میتوانند باعث تشکیل لختههای خون در قلب شوند که در صورت حرکت به سمت مغز، سکته مغزی را به دنبال دارند.
تحقیقات نشان میدهد که داشتن یک سبک زندگی سالم که شامل رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و عدم مصرف دخانیات است، میتواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به هر دو بیماری را کاهش دهد. علاوه بر این، کنترل دقیق عوامل خطر مانند دیابت، کلسترول بالا و چاقی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. استفاده منظم از داروهای تجویز شده توسط پزشک، مانند داروهای ضد فشار خون و ضد لخته نیز میتواند در کاهش خطر موثر باشد.
در نهایت، آگاهی از علائم اولیه سکته مغزی و بیماریهای قلبی و مراجعه به موقع به پزشک برای تشخیص و درمان میتواند به پیشگیری از عوارض جدی کمک کند. علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، ضعف ناگهانی در یک طرف بدن، و مشکلات گفتاری نیازمند توجه فوری پزشکی هستند. با درک بهتر ارتباط بین سکته مغزی و بیماریهای قلبی، میتوان اقدامات پیشگیرانه موثرتری برای حفظ سلامت قلب و عروق انجام داد.
نحوه تشخیص دلیل سکته مغزی در بیماران قلبی
لازم هست هر بیماری که به دلیل لخته (نه خونریزی ) به سکته مغزی دچار شده است، از نظر فيبريلاسيون دهلیزی بررسی شود. توجه كنيد كه ممکن است در لحظه وقوع سکته مغزي ریتم قلب بیمار طبیعی شده باشد . این طبیعی شدن ممکن است با دارو یا بدون دارو باشد. لخته با یک فاصله زمانی که ممکن است چند روز يا چند هفته باشد، از داخل قلب کنده شده و وارد مغز میشود. درواقع لزوما بین زمان آریتمی قلب و رخ دادن سکته مغزی ارتباط تنگاتنگی وجود ندارد و امکان دارد فاصله زمانی زیادی بین این دو حادثه باشد.
درباره آریتمی قلبی در مجله سلامتی سایت بخوانید.
بنابراین وقتی که بیمار با سکته مراجعه میکند، باید از او نوار قلب گرفته شود. گاهی وقتها یک هولتر مانیتورینگ ۲۴ ساعته انجام میشود؛ درواقع دستگاهی به بیمار وصل میشود که ۲۴ ساعت ریتم قلب را چک میکند. تمام این کارها برای یک بیمار سکته مغزی طبیعی است.
پس از آن که بیمار توسط متخصص مغز و اعصاب به کلینیک آریتمی تهران-توانیر فرستاده میشود علاوه بر علل ساختمانی مانند تنگههای دریچهای یا سوراخهای بین دهلیزها بررسی میشوند، بیماران از نظر فيبريلاسيون دهلیزی هم مورد آزمایش قرار میگیرند. بررسیهای انجام شده هولتر مانیتورینگ یا مانیتورینگ ریتم قلب به صورت طولانی است. هرچه این مانیتورینگ طولانیتر باشد، امکان تشخیص فيبريلاسيون دهلیزی بیشتر است. به همین دلیل این مانیتورینگ، حداقل یک هفته و گاهی در صورت امکان طولانیتر و تا چهار هفته انجام میشود.
درمان های تخصصی سکته مغزی با منشا بیماری های قلبی
درصورتی که شک زیاد باشد، دستگاههایی در زیر پوست کاشته میشوند که میتوانند به مدت طولانیتر مانند دو یا سه سال آریتمیهای قلبی را تشخیص دهند. خیلی مهم است که اگر علت سکته مغزی فيبريلاسيون دهلیزی باشد این علت تشخیص داده شود. به این دلیل که نوع درمان برای پیشگیری مجدد، با سکتههای مغزی دیگر متفاوت است.
دارو های درمانی سکته مغزی در بیماران قلبی
فردی با سابقه سکته مغزی که علت آن فيبريلاسيون دهلیزی بوده، حتما باید داروهای ضد لخته خاصی را به صورت منظم مصرف کند تا از بروز دوباره این اتفاق جلوگیری شود. با توجه به شرایط بیمار احتمال تکرار این سکته مغزی در این فرد با منشا لختههای موجود در دهلیز چپ، بسیار بالاتر است. اگر علت سکته مغزی فيبريلاسيون دهلیزی نباشد، داروهایی مانند آسپرین هم ممکن است برای پیشگیری از سکته مجدد کفایت کنند. فيبريلاسيون دهلیزی یکی از مهمترین آریتمیهای قلبی است و از بدترین عوارض آن میتوان به سکته مغزی اشاره کرد که در اغلب اوقات هم از چشم دور میماند.