افرادی که به بیماری‌های مزمن مغزی همچون پارکینسون مبتلا هستند، در مواردی ممکن است با حملات اختلال هوشیاری و از دست دادن گذرای هوشیاری مواجه شوند؛ در چنین مواقعی، سنکوپ در این افراد اتفاق می‌افتد. در این مقاله، قصد داریم در مورد سنکوپ در بیماران پارکینسون اطلاعات مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
بیماران پارکینسون در چه مواقعی دچار سنکوپ می‌شوند؟
سنکوپ در بیماران پارکینسون، زمانی رخ می‌دهد که این افراد برای مدت طولانی، پوزیشن نشسته دارند و تحرکی ندارند؛ در چنین شرایطی، زمانی که فرد از جای خود بلند می‌شود، به مدت چند ثانیه هوشیاری خود را از دست می‌دهد و دچار سنکوپ می‌شود
اگر عارضه سنکوپ، در بیماران پارکینسون در حالت ایستاده رخ دهد و کسی از بیمار مراقبت نکند، ممکن است بیمار در جریان سقوطی که پیدا می‌کند دچار حوادثی ازجمله ضربه و یا حتی شکستگی‌های استخوانی و یا ضربه‌های مغزی گردند؛ بنابراین با توجه به مطالب بیان‌شده، توجه و بررسی انواع حالات سنکوپ در بیماران پارکینسون از اهمیت بالایی برخوردار است.
پارکینسون، بیشتر در افراد مسن اتفاق می‌افتد که این افراد به دلیل سن بالا و بیماری‌هایی که دارند، بیشتر مواقع نشسته‌اند و تحرکی ندارند. زمانی که این افراد، برای مدت طولانی حالت نشسته دارند، سیاهرگ‌ها گشاد می‌شوند و خون در آن‌ها تجمع می‌یابد؛ در نتیجه، مقدار زیادی از این خون در داخل سیاهرگ‌های اندام تحتانی و داخل سیاهرگ‌های احشایی جمع می‌شود.
حتی گاهی، ممکن است یک لیتر خون در این نواحی جمع گردد و این خون از مسیر جریان خون عروقی خارج شود؛ به همین دلیل، این افراد به‌تدریج با افت فشارخون مواجه می‌شوند. حتی بیمارانی که در حالت عادی فشارخون بالایی دارند، در این مواقع دچار کاهش فشارخون می‌گردند که این کاهش فشارخون در برخی مواقع، خون‌رسانی به مغز را مختل می‌کند و فرد دچار سنکوپ و از دست دادن هوشیاری می‌گردد.
چرا سنکوپ در بیماران پارکینسون اتفاق می‌افتد؟
پارکینسون اگر برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، ممکن است با نوعی آسیب عصبی به نام نوروپاتی اتونوم همراه شود. این آسیب، باعث می‌شود که پیام‌های عصبی از اعصاب سمپاتیک به دیواره رگ‌های خونی، به ویژه در سیاهرگ‌ها، به خوبی منتقل نشوند.
در نتیجه، سیاهرگ‌ها گشاد می‌شوند که می‌تواند عملکرد قلب را نیز تحت تأثیر قرار دهد و مشکلاتی در سیستم عصبی خودمختار ایجاد کند. لازم است بدانید عارضه ی سنکوپ ربطی به سن، جنسیت و بیماری های زمینه ای نداشته و گاهی بر اثر افت فشار ناگهانی نیز سنکوپ در اطفال رخ می دهد.
جلوگیری از سنکوپ در بیماران پارکینسون
در موارد سنکوپ در بیماران پارکینسون، در ابتدا با استفاده از بررسی‌های اولیه احتمال داشتن بیماری‌های دیگر رد می‌شود و برای تشخیص این بیماری، در بسیاری از موارد باید تست تیلت انجام گردد. تشخیص کاهش تدریجی فشارخون نیز، با استفاده از تست تیلت امکان‌پذیر است.
پس از تشخیص این بیماری، با درمان‌های خاصی می‌توان سیاهرگ‌ها را بخصوص در اندام تحتانی منقبض کرد. در برخی موارد نیز، با استفاده از مصرف مایعات بیشتر و دارو می‌توان حجم خون داخل عروق بیمار را افزایش داد و از ایجاد حادثه سنکوپ در بیماران پارکینسون، جلوگیری کرد.
بنابر تحقیقات انجام شده توسط پیتر لویت، استفاده از لباس‌های فشاری مانند کمربندهای شکمی و جوراب‌های واریس، می‌تواند از تجمع خون در اندام‌های تحتانی جلوگیری کرده و علائم افت فشار را، در موارد سنکوپ در بیماران پارکینسون برطرف کند. Parkinson Disease and Orthostatic Hypotension in the Elderly: Recognition and Management of Risk Factors for Falls – PMC (nih.gov)
یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از ایجاد سنکوپ در بیماران پارکینسون، دادن آموزش‌های لازم برای ایجاد انقباض در عضلات پا می‌باشد؛ به این صورت که، فرد در حالت نشسته با انقباضی که در عضلات پا ایجاد می‌کند، موجب کاهش تجمع خون در سیاهرگ‌ها می‌گردد.
به بیماران پارکینسون توصیه می‌شود که از نشستن‌های طولانی‌مدت خودداری کنند و زمانی که نشسته‌اند، حرکاتی را انجام دهند؛ زیرا ایجاد تحرک و انقباض در عضلات پا و ساق پا، می‌تواند همانند یک پمپ عضلانی عمل کند و همچنین احتمال تجمع خون کاهش می‌یابد.
داروهای درمان سنکوپ در بیماران پارکینسون
سنکوپ یا غش کردن در بیماران پارکینسون، یک مشکل شایع است که به دلیل کاهش موقت جریان خون به مغز رخ می‌دهد. این مشکل، می‌تواند ناشی از خود بیماری پارکینسون یا عوارض داروهای مصرفی برای مدیریت علائم پارکینسون باشد. درمان سنکوپ در این بیماران، نیاز به داروها و استراتژی‌های خاصی دارد که هم به بهبود جریان خون کمک کند و هم با داروهای پارکینسون، تداخل نداشته باشد.
فلودروکورتیزون (Fludrocortisone)
فلودروکورتیزون، یک داروی استروئیدی است که به افزایش حجم خون و بهبود فشار خون کمک می‌کند؛ این دارو می‌تواند به پیشگیری از افت فشار خون ناگهانی که منجر به سنکوپ می‌شود، کمک کند. بیماران پارکینسون باید تحت نظارت، این دارو را مصرف کنند تا از عوارض جانبی مانند احتباس مایعات و افزایش فشار خون جلوگیری شود.
میدودرین (Midodrine)
میدودرین، دارویی است که عروق خونی را منقبض کرده و به افزایش فشار خون کمک می‌کند؛ این دارو، معمولاً برای بیمارانی که به افت فشار خون وضعیتی (Orthostatic Hypotension) مبتلا هستند، تجویز می‌شود. مصرف میدودرین می‌تواند به کاهش وقوع سنکوپ در بیماران پارکینسون کمک کند.
پیریدوستیگمین (Pyridostigmine)
پیریدوستیگمین، یک داروی کولینرژیک است که به بهبود انتقال عصبی و افزایش فشار خون کمک می‌کند. این دارو به ویژه برای بیمارانی که دچار افت فشار خون وضعیتی هستند، مفید است. پیریدوستیگمین می‌تواند به کاهش علائم سنکوپ و بهبود کیفیت زندگی بیماران پارکینسون کمک کند.
دوپا (Levodopa)
دوپا یا لوودوپا دارویی است که به طور معمول، برای درمان علائم حرکتی پارکینسون استفاده می‌شود؛ اما، گاهی ممکن است با عوارض افت فشار خون همراه باشد. تنظیم دقیق دوز مصرفی لوودوپا، می‌تواند به کاهش وقوع سنکوپ کمک کند. پزشکان ممکن است دوز دارو را تعدیل کرده یا زمان‌بندی مصرف آن را تغییر دهند، تا از افت ناگهانی فشار خون جلوگیری شود.
تدابیر غیردارویی
در کنار داروها، تغییرات سبک زندگی مانند افزایش مصرف مایعات، استفاده از جوراب‌های فشار، و اجتناب از تغییرات ناگهانی وضعیت بدن نیز می‌تواند به پیشگیری از سنکوپ کمک کند. بیماران باید به طور منظم، با پزشک خود مشورت کنند تا بهترین ترکیب از داروها و تدابیر غیردارویی برای مدیریت سنکوپ را پیدا کنند.
درمان سنکوپ در بیماران پارکینسون، نیازمند ترکیبی از داروهای خاص و تغییرات سبک زندگی است. با تشخیص درست و مدیریت مناسب، می‌توان وقوع سنکوپ را کاهش داده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید. مشاوره منظم با پزشک و پیگیری دقیق دستورات درمانی، برای دستیابی به نتایج بهتر ضروری است.
شما عزیزان جهت بررسی و اطمینان از سلامت قلب خود، می‌توانید به کلینیک آریتمی توانیر واقع در تهران مراجعه نمایید و از خدمات باکیفیت پزشکی در این مرکز بهره ببرید.
