باتری قلب یا پیس میکر، دستگاه الکترونیکی کوچکی است که برای تنظیم ضربان قلب بیماران مبتلا به اختلالات ریتم قلبی به کار می‌رود. این دستگاه معمولاً زیر پوست قفسه سینه کاشته می‌شود و نقش یک ضربان‌ساز مصنوعی را ایفا می‌کند. پیس میکر با ارسال پیام های الکتریکی به عضله قلب، ضربان آن را در محدوده طبیعی نگه می‌دارد و کنترل می‌کند تا از بروز عوارض جدی مانند سنکوپ، خستگی شدید و ایست قلبی ناشی از آریتمی قلبی جلوگیری می‌کند.
افرادی که دچار اختلالات ریتم ضربان قلب پایین (برادیکاردی) یا ریتم قلبی نامنظم می‌شوند، جزو گروه‌هایی هستند که ممکن است نیازمند کاشت باتری قلب باشند تا از عوارض آن پیشگیری شود. کاشت این دستگاه، امروزه به عنوان یکی از درمان‌های استاندارد برای انواع آریتمی‌های خطرناک قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چه کسانی باید از باطری قلب استفاده کنند؟
قبل از برسی کاربرد باطری قلبی، ابتدا بهتر است مکانیسم عمل طبیعی قلب را برسی کنیم. قلب انسان یک عضله ماهیچه‌ای است که با ضربان منظم، خون را در سراسر بدن پمپاژ می‌کند. این ضربان توسط گره‌های الکتریکی درون قلب تولید و کنترل می‌شود. اما گاهی اوقات به دلایل مختلف از جمله بیماری‌های قلبی، اختلالات مادرزادی یا مشکلات در سیستم گره‌ای و هدایتی قلب، این چرخه ضربان قلب دچار اختلال می‌شود (آریتمی قلبی). در چنین شرایطی، ضربان قلب ممکن است بسیار کند (برادیکاردی)، بسیار سریع (تاکی‌کاردی) یا نامنظم شود که ممکن است عوارض جدی را به همراه داشته باشد.
در این موارد، پزشکان از یک دستگاه الکترونیکی کوچک به نام “پیس میکر” یا “باتری قلب” استفاده می‌کنند. این دستگاه کوچک که اندازه جاکبریتی است، زیر پوست در ناحیه قفسه سینه کاشته می‌شود و توسط سیم های رابط (لید) با قلب در ارتباط است. باتری قلبی با ارسال پالس‌های الکتریکی کنترل شده به عضله قلب، ضربان آن را تنظیم و در محدوده طبیعی نگه می‌دارد؛ بنابراین افرادی که دچار اختلالات شدید ضربان قلب هستند، ممکن است نیازمند کاشت باتری قلب باشند تا از بروز عوارض خطرناک جلوگیری شود. در موارد زیر ممکن است پیس میکر قلبی توسط پزشک تجویز شود:
- افرادی که برادیکاردی ( ضربان قلب کمتر از حد معمول) دارند.
- افرادی که دچار سنکوپ می‌شوند.
- افرادی که نارسایی قلبی دارند.
- افراد مبتلا به سندرم سینوس بیمار
- بیماران مبتلا به بلوک دهلیزی – بطنی
عمر کسانی که باتری قلب دارند چقدر است؟
روی کار آمدن باتری قلبی نقطه عطفی در درمان بیماری هایی بود که در گذشته منجر به مرگ بیماران میشد.امروزه پیس میکر با کنترل و درمان آریتمی های خطرناک قلبی و پیشگیری از ایست قلبی، خطر مرگ ومیر در این بیماران را کاهش می دهد و به آنها امکان داشتن طول عمر مشابه با افراد سالم را می دهد.
در یک مطالعه که به مدت 30 سال بر روی 6505 بیمار دارای پیس میکر، میانگین بقای آنها حدود 8.5 سال بود. علاوه بر این، 44.8٪ از بیماران پس از 10 سال و 21.4٪ پس از 20 سال همچنان زنده بودند.
عوامل مختلفی از جمله سن، جنسیت، نوع آریتمی اولیه و علائم ابتدایی بیمار بر طول عمر آنها پس از دریافت پیس میکر تأثیرگذار است و به‌طورکلی، زنان عمر طولانی تری نسبت به مردان دارای پیس میکر دارند.
عوارض استفاده از باتری قلب در افراد مختلف
کاشت باتری قلب یا پیس میکر اگر توسط تیم متخصص و حرفه ای انجام شود، در اغلب موارد هیچگونه عوارضی خواهد بود. با این حال، همانند هر اقدام پزشکی دیگر، برخی عوارض احتمالی می تواند رخ دهد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت: گاهی ممکن است در طول فرایند جراحی، باکتری ها وارد جریان خون شده و باعث ایجاد عفونت در ناحیه باتری قلبی یا سیم های متصل به آن گردند. نشانه های احتمالی شامل قرمزی، تورم، درد یا ترشح چرکی در محل برش جراحی است که در این صورت، ممکن است نیاز به درمان با آنتی بیوتیک یا درموارد خاص، خارج کردن باتری قلبی باشد.
- جابجایی سیم های رابط: در برخی موارد نادر، سیم هایی که باتری را به قلب متصل می کنند ممکن است از جای خود جابجا شده یا کاملاً جدا گردند که این امر، عملکرد صحیح دستگاه را مختل می نماید. در چنین شرایطی، نیاز به انجام عمل جراحی مجدد برای اصلاح موقعیت سیم ها خواهد بود.
- ساییدگی پوست در ناحیه قرارگرفتن باتری قلبی: امکان تخریب یا ساییدگی پوست در ناحیه قرارگیری باتری قلبی وجود دارد که در این حالت، ژنراتور باتری ممکن است قابل مشاهده یا جابجا شود و نیاز به مداخله تیم پزشکی برای رفع این مشکل باشد.
- مشکلات ریوی (پنوموتوراکس): چنانچه در طی کاشت باتری، هوا وارد فضای جنب ریه شود، می تواند منجر به مشکلات ریوی، درد قفسه سینه و مشکلات تنفسی گردد.
- سندرم باتری قلبی: برخی انواع باتری های قلبی می توانند موجب بروز علائمی همچون خستگی، مشکلات تنفسی و کاهش فشار خون گردند که با تنظیم مجدد دستگاه، این عوارض برطرف می شوند.
- عوارض ناشی از خود باتری قلبی: برخی افراد ممکن است به مواد تشکیل دهنده باتری قلبی حساسیت نشان دهند. علاوه بر این، بیماران دارای پیس میکر باید از تماس با میدان‌های مغناطیسی قوی مانند دستگاه MRI، برخی ابزارهای الکترونیکی و لوازم خاص که می‌تواند با عملکرد صحیح پیس میکر تداخل داشته باشد، اجتناب کنند. همچنین، باتری این دستگاه هر 5 تا 10 سال یکبار نیاز به تعویض دارد که باید انجام جراحی مجدد است.
موارد بیان شده بسیار نادر هستند و در اکثر موارد کاشت و استفاده از باتری قلبی بدون عوارض خواهد بود. با این حال، اگر هرگونه نشانه غیرطبیعی در ناحیه باتری قلبی مشاهده کردید، حتماً باید به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
آیا همراه داشتن باتری قلبی نیاز مراقبت و نگهداری خاصی دارد؟
از آنجایی که باتری قلبی ابزاری الکترونیکی است و تنظمات ویژه خود را دارد، رعایت برخی نکات در افرادی که باتری قلبی دارند ضروری است:
- تجهیزات پزشکی: اگر باتری قلبی شما از نوع هماهنگ با MRI(اتو ام‌آرآی) نیست، برخی روش های پزشکی مانند MRI، پرتودرمانی و غیره می تواند باعث اختلال در عملکرد آن شود.
- استفاده از تلفن همراه: استفاده از تلفن همراه اشکالی ندارد، اما باید حداقل 15 سانتی متر از باتری قلب فاصله داشته باشد. بنابراین نباید گوشی را در جیب سینه قرار دهید و در هنگام مکالمه، گوشی را حدالامکان دور از باتری قلب نگه دارید.
- سیستم های امنیتی: گیت های امنیتی در فرودگاه ها معمولاً تأثیری بر کارکرد باتری قلب ندارند، اما توصیه می شود از نزدیک شدن بیش از حد به آنها خودداری کنید.
- منابع الکترومغناطیسی قوی: همیشه باید از منابع الکترومغناطیسی قدرتمند مانند ترانسفورماتورهای ولتاژ بالا، موتورهای الکتریکی بزرگ و دستگاه های جوشکاری فاصله کافی داشته باشید تا از اختلال در عملکرد باتری قلب جلوگیری شود.
استفاده از باطری قلب برای چه کسانی ممنوع است؟
آیا عمل کاشت باتری قلب درد دارد؟ این عمل چقدر طول می کشد؟
عمل کاشت باتری قلب یا پیس میکر تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. بنابراین بیمار در طول مدت انجام جراحی که حدود 1 ساعت طول می کشد، هیچگونه درد یا ناراحتی را احساس نمی کند. پس از بیهوشی و بیدار شدن بیمار، ممکن است کمی درد یا ناراحتی جزئی در ناحیه برش جراحی وجود داشته باشد که با استفاده از داروهای مسکن قابل کنترل است.
معمولا چه زمانی نیاز به تعویض باتری پیس میکر می شود؟ این عمل چگونه انجام می گیرد؟
طول عمر باتری قلبی بسته به نوع و میزان کارکرد آن، معمولاً بین 7 تا 13 سال است. وقتی شارژ باتری به پایان می رسد، نیاز به تعویض دارد. تعویض باتری قلب یک روند نسبتاً ساده و سرپایی است که با بیحسی موضعی انجام می گیرد.
در این روش، پزشک ژنراتور باتری قدیمی را از سیم های متصل به قلب (لیدها) جدا کرده و سپس یک ژنراتور جدید را به همان لیدهای قبلی متصل می نماید و محل برش جراحی را بخیه می‌کند. به طور معمول، لیدهای باتری قلب نیازی به تعویض ندارند، مگر در مواردی که دچار مشکل شده باشند.
آیا داشتن باتری قلب بر بارداری و زایمان در زنان تأثیری دارد؟
افرادی که باتری قلبی دارند میتوانند بارداری و زایمان سالمی داشته باشند. اما قبل از آن باید با متخصص قلب خود در این زمینه مشورت کنند تا اگر نیازی به تنظیم مجدد باتری یا تغییر دوز دارو های قلبی وجود دارد انجام شود.
علائم ضعیف شدن باطری قلب
تشخیص بیماران نیازمند به باتری قلب در کلینیک آریتمی تهران – توانیر
در کلینیک آریتمی تهران – توانیر، متخصصان حرفه‌ای و باتجربه با به‌کارگیری روش‌های تشخیصی پیشرفته و نوین، بیماران نیازمند به کاشت باتری قلب یا پیس‌میکر را شناسایی می‌کنند.
متخصصان کلینیک آریتمی تهران – توانیر، دکتر محمود افتخارزاده و دکتر مهرداد میرمعصومی پس از ارزیابی دقیق وضعیت قلبی بیمار با استفاده از بهترین روش‌های تشخیصی پیشرفته، درصورت لزوم، نسبت به کاشت باتری قلب مناسب برای هر بیمار اقدام می‌نمایند.
کلینیک آریتمی تهران – توانیر با دو دهه سابقه فعالیت، بهترین کلینیک کاشت باتری قلبی در تهران است. این کلینیک واقع در خیابان توانیر (عباسپور)، مجهز به آخرین تجهیزات و فناوری‌های روز دنیا در زمینه کاشت باطری قلبی است.
اگر برای کاشت پیس میکر به یک کلینیک قلب کاشت باطری و پزشکان حرفه‌ای در این زمینه نیاز دارید، کلینیک آریتمی تهران – توانیر بهترین گزینه برای شما است. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت می‌توانید از طریق راه های ارتباطی سایت اقدام نمایید.
