درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی گلوریپا

درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی یکی از پیشرفت‌های مهم در درمان نارسایی‌های قلبی است. دارویی که در ابتدا برای کنترل قند خون معرفی شده بود، حال به عنوان درمانی مؤثر در کاهش خطرات بیماری قلبی شناخته می‌شود. این دارو، امپاگلیفلوزین، که تحت برندهایی مانند گلوریپا به بازار عرضه می‌شود، به یکی از داروهای اصلی در درمان بیماری قلبی با کاهش کسر جهشی، تبدیل شده است.

مطالعات انجام شده در مجله قلب اروپا، نشان می‌دهد که امپاگلیفلوزین می‌تواند از قلب در برابر آریتمی‌های کشنده محافظت کند و آسیب‌پذیری میوکارد را در برابر مرگ ناگهانی قلبی کاهش دهد. ^{Recalibrating expectations about effect size: A multi-method survey of effect sizes in the ABCD study – PubMed (nih.gov)}

درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی مانند امپاگلیفلوزین، در بیمارانی که درگیر دیابت نیستند، تأثیرات چشمگیری دارد. امپاگلیفلوزین، علاوه بر کنترل قند خون، موجب بهبود عملکرد قلب و کاهش خطر بستری شدن در بیمارستان‌ می‌شود؛ این دارو، در حال حاضر یکی از داروهای 4 گانه شگفت‌انگیز در درمان نارسایی قلبی با کاهش کسر جهشی است.

در ادامه، به تأثیرات این داروی دیابتی، دوز مصرفی و اشکال مختلف آن خواهیم پرداخت تا به طور دقیق‌تری روشن شود که چگونه درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی، می‌تواند به بهبود وضعیت قلبی بیماران کمک کند.

موارد مصرف امپاگلیفلوزین

این رده دارویی، که در دسترس‌ترین فرم آن در ایران تحت عنوان امپاگلیفلوزین شناخته شده است، در ابتدا برای کنترل و درمان دیابت عرضه شده بود. این دارو قدرت چشمگیری در کنترل بیماری دیابت ندارد، اما هنگامی که اثرات قلبی عروقی این دارو مانند سایر داروهای خوراکی موثر در کنترل و درمان دیابت بررسی شد، متوجه شدند که باعث کاهش عوارض نارسایی‌های قلبی و کاهش مرگ و میر، در برخی از بیماران شده است و تاثیرات قابل توجهی در درمان بیماری قلبی دارد.

در واقع، درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی مانند امپاگلیفلوزین به دلیل اثرات مثبت آن بر قلب و عروق، به یک گزینه درمانی مؤثر تبدیل شده است. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان می‌دهند که این دارو در درمان نارسایی کلیوی نیز موثر بوده است و از پیشرفت بیماری نارسایی کلیه جلوگیری می‌کند.

تاثیر امپاگلیفلوزین در درمان بیماری قلبی

امروزه داروی امپاگلیفلوزین، جز چهار داروی اصلی یا داروهای چهارگانه شگفت انگیز محسوب می‌شود و تاثیر اثبات شده‌ای، در درمان بیماران مبتلا به نارسایی قلبی با کاهش کسر جهشی دارد. در مطالعات اخیر، ثابت شده است که این دارو در بیمارانی که بیماری قلبی با کسر جهشی نرمال که یکی از انواع بیماری های نارسایی قلبی شناخته می شود دارند، نیز موثر واقع شده است.

درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی چگونه انجام میشود؟

گلیفلوزین‌ها با مهار گیرنده‌ای به نام SGLT2 در کلیه‌ها، مانع بازجذب گلوکز در کلیه می‌شوند. در نتیجه، قند اضافی از طریق ادرار دفع می‌شود. اما نکته جالب اینجاست که این داروها، تأثیرات مستقیمی هم بر عملکرد قلب و کلیه دارند، که مستقل از کاهش قند خون هستند و منجر به درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی میشوند. ^{Gliflozins for the Treatment of Congestive Heart Failure and Renal Failure in Type 2 Diabetes – PMC (nih.gov)}

تأثیر بر قلب

مطالعات بزرگ و معتبری مانند EMPA-REG OUTCOME و DAPA-HF نشان داده‌اند، که این داروها در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی (حتی بدون دیابت) می‌توانند:

• خطر بستری به‌علت نارسایی قلبی را کاهش دهند.

• مرگ‌ومیر قلبی-عروقی را کاهش دهند.

• کیفیت زندگی بیماران را بهبود ببخشند.

کاهش فشار خون به‌صورت تدریجی و ایمن

یکی از مکانیسم‌های مهم داروی گلوریپا (Empagliflozin) در بیماران قلبی، کاهش ملایم و پایدار فشار خون است. این دارو با افزایش دفع قند از طریق ادرار، موجب دفع همراه آب و نمک از بدن می‌شود. در نتیجه، حجم مایعات در گردش خون کاهش یافته و فشار وارد بر رگ‌ها و قلب کمتر می‌شود.

کاهش تدریجی فشار خون باعث می‌شود قلب با زحمت کمتری خون را پمپ کند، که در بلندمدت به کاهش فشار کاری قلب و بهبود عملکرد آن کمک می‌کند؛ به‌ویژه در افرادی که دچار نارسایی قلبی هستند. نکته قابل توجه آن است که گلوریپا معمولاً این کاهش فشار را بدون افت ناگهانی یا خطرناک ایجاد می‌کند، و به همین دلیل برای بسیاری از بیماران ایمن تلقی می‌شود.

تأثیر بر کلیه

در مطالعاتی همچون CREDENCE و DAPA-CKD مشخص شده که گلیفلوزین‌ها قادرند:

• روند افت عملکرد کلیه را کند کنند.

• خطر پیشرفت به نارسایی کلیه مرحله نهایی را کاهش دهند.

• نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه را به تعویق بیندازند.

کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن

در بیماران قلبی، یکی از عوامل پنهان و مضر که موجب تخریب سلول‌های قلب و پیشرفت بیماری می‌شود، التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو است؛ یعنی شرایطی که در آن، سلول‌های بدن تحت فشار مواد شیمیایی مضری به نام “رادیکال‌های آزاد” قرار دارند.

مطالعات نشان داده‌اند که داروی گلوریپا می‌تواند با تعدیل برخی مسیرهای التهابی در بدن، سطح التهاب و آسیب اکسیداتیو را کاهش دهد. همچنین این دارو با بهبود عملکرد سلول‌ها و کاهش تولید مواد التهابی، به سلامت بافت قلب کمک می‌کند. کاهش التهاب به معنای کند شدن روند آسیب قلبی، بهبود عملکرد عضله قلب و افزایش کیفیت زندگی بیماران است – حتی در کسانی که دیابت ندارند.

اشکال دارویی و مقدار مصرف گلوریپا

امپاگلیفلوزین، به صورت قرص‌های خوراکی 10 میلی گرم و 25 میلی گرم و با نام‌های تجاری مختلف در بازار موجود است؛ این دارو در بیماران قلبی عروقی، با کمترین دوز تجویز می‌شود و برای اثرگذاری بیشتر نیاز به افزایش دوز نیست.

اما در بیماران دیابتی که امپاگلیفلوزین را به هدف کنترل قند خون مصرف می‌کنند، ممکن است بنا به صلاح دید پزشک دوزهای بالاتر نیز تجویز شود؛ پس درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی مانند گلوریپا، به دلیل اثربخشی آن در کاهش مرگ و میر و عوارض قلبی، حتی در دوزهای پایین، به یکی از انتخاب‌های مؤثر در درمان نارسایی قلبی تبدیل شده است.

این موضوع، به این معنا نیست که دارو در دوزهای بالاتر تاثیری در درمان بیماری قلبی عروقی ندارد؛ بلکه به دلیل اینکه، با دوزهای پایین در کاهش مرگ و میر و درمان بیماری قلبی موثر بوده، نیازی به افزایش دوز، صرفا به هدف کنترل بیماری‌های قلبی عروقی نیست. امپاگلیفلوزین را با حداقل دوز، به صورت دوز 10 میلی گرم و همراه با سایر داروهای موثر در درمان نارسایی قلبی و دیابت، می‌توان استفاده کرد و تداخلی با این داروها ندارد.

همچنین، این دارو ممکن است در داروهای ترکیبی دیابت نیز، وجود داشته باشد. برای مثال دو یا سه دارو موثر در کنترل قند خون، در یک قرص ترکیب شده و 10 میلی گرم از آن را به داروی امپاگلیفلوزین اختصاص می‌دهند. توجه کنید که اگر دوز استفاده شده 5 میلی گرم باشد، دو بار در روز باید از آن استفاده شود.

عوارض جانبی و موارد احتیاط در مصرف گلوریپا

داروی گلوریپا معمولاً در بسیاری از بیماران به‌خوبی تحمل می‌شود، اما مانند هر داروی دیگری، ممکن است در برخی افراد با عوارض جانبی همراه باشد. آگاهی از این عوارض به تصمیم‌گیری بهتر و مصرف ایمن دارو کمک می‌کند.

عفونت‌های دستگاه ادراری

از آنجا که گلوریپا با افزایش قند دفع‌شده از ادرار عمل می‌کند، محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها در دستگاه ادراری ایجاد می‌شود. به همین دلیل، احتمال ابتلا به عفونت‌های خفیف ادراری در برخی افراد افزایش می‌یابد. علائم این عارضه می‌تواند شامل سوزش هنگام ادرار، تکرر ادرار یا درد در پایین شکم باشد.

دهیدراتاسیون (کم‌آبی بدن)

با توجه به خاصیت دفع مایعات، در برخی افراد ممکن است نشانه‌هایی از کم‌آبی بدن مثل خشکی دهان، احساس ضعف یا سرگیجه دیده شود؛ به‌ویژه در آب‌وهوای گرم یا در بیمارانی که مصرف مایعات کافی ندارند.

افت قند خون

اگرچه گلوریپا به‌تنهایی به‌ندرت باعث افت قند خون می‌شود، اما در صورتی که همراه با داروهای دیگر کاهش‌دهنده قند خون (مانند انسولین یا سولفونیل‌اوره‌ها) مصرف شود، خطر افت قند خون افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی، ممکن است نیاز به تنظیم دوز داروها باشد.

موارد منع مصرف

در برخی شرایط خاص، مصرف گلوریپا توصیه نمی‌شود یا تنها با نظر دقیق پزشک مجاز است. اطلاع از این موارد برای پیشگیری از بروز عوارض جدی ضروری است. از جمله: 

• نارسایی کلیوی شدید؛ افرادی که عملکرد کلیه‌شان به‌شدت کاهش یافته، نباید از این دارو استفاده کنند، زیرا گلوریپا از طریق کلیه دفع می‌شود و در این بیماران ممکن است تجمع دارو یا اثربخشی نامناسب رخ دهد.
• کتواسیدوز دیابتی؛ این یک وضعیت حاد و خطرناک در بیماران دیابتی است که همراه با اسیدی شدن خون می‌باشد. گلوریپا در برخی موارد ممکن است ریسک کتواسیدوز بدون بالا بودن قند خون را افزایش دهد. بنابراین، در افراد با سابقه این عارضه، مصرف دارو ممنوع یا با احتیاط شدید انجام می‌شود.
• حساسیت به دارو؛ در صورت وجود سابقه آلرژی یا واکنش حساسیتی به ترکیبات گلوریپا، نباید از این دارو استفاده شود. علائم حساسیت می‌توانند شامل کهیر، تورم صورت یا گلو، و مشکلات تنفسی باشند.

تاثیر دیابت و درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی

از آنجایی که دیابت، به عنوان یکی از اصلی ترین دلایل تصلب شراین قلبی (سخت و باریک شدن رگ‌های خونی یا سرخرگ‌ها)، شناخته می شود؛ درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی، مانند امپاگلیفلوزین (گلوریپا) می تواند همزمان با کنترل دیابت، از تشدید عوارض این بیماری در عروق قلب پیشگیری کند.

جالب است بدانید که در بسیاری از کشور ها، در حال حاضر برای بیمارانی که سابقه دیابت ندارند در موارد خاصی با تجویز این دارو، در رفع مشکلات قلبی مداخله انجام می شود؛ پس به طور کلی، این دارو به عنوان یکی از دارو های مکمل، در کنار سایر دارو های درمان نارسایی قلبی تجویز و مصرف می شود.

درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی در کلینیک آریتمی توانیر

گلیفلوزین‌ها دیگر تنها داروهای کاهنده قند خون نیستند، بلکه اکنون به‌عنوان درمانی مؤثر برای نارسایی قلبی و بیماری مزمن کلیه در حال استفاده گسترده هستند. این گروه دارویی، انقلابی در درمان بیماران دیابتی با خطر بالای قلبی-کلیوی و درمان بیماری قلبی با داروی دیابتی ایجاد کرده‌اند.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار دیابت، نارسایی قلبی یا بیماری کلیوی هستید، مشاوره با پزشک متخصص قلب یا غدد برای بررسی امکان استفاده از این داروها بسیار توصیه می‌شود. کلینیک آریتمی توانیر واقع در تهران، خیابان ولیعصر، خیابان عباسپور، پلاک 22 با جمعی از مجرب‌ترین اعضای کادر درمان و پزشکان متخصص، همچون دکتر محمود افتخار زاده و دکتر مهرداد میر معصومی، همواره در تلاش بوده تا سلامتی و تندرستی بیماران را به ارمغان آورد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت، با شماره 888881891 یا 88793628 تماس حاصل فرمایید. همچنین جهت مشاره و رزرو نوبت، از طریق واتساب به شماره 09127166410 اقدام نمائید.