آریتمی یکی از شایع‌ترین اختلالات قلبی است که می‌تواند سلامت و کیفیت زندگی بیماران را به خطر بیندازد. ابلیشن قلبی یک روش درمانی مدرن و کم تهاجمی است که طی آن با استفاده از کاتتر و انرژی‌هایی مثل رادیوفرکانس، بخش‌هایی از بافت قلب که منجر به ایجاد آریتمی می‌شوند، نابود می‌گردند. امروزه ابلیشن قلبی به‌عنوان یکی از اولین راه‌های درمان در بسیاری از انواع آریتمی‌ها جایگزین درمان‌های دارویی شده است. این روش، درصد بالایی از موفقیت در برطرف‌کردن آریتمی‌ها را دارد و باعث افزایش امید به زندگی و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آریتمی شده است. در این مقاله به برسی چگونگی سوزاندن رگ‌های اضافه قلبی می‌پردازیم.
عمل سوزاندن رگ اضافه قلب (ابلیشن) و انواع آن
سوزاندن رگ قلب (که ابلیشن قلبی نیز نامیده می‌شود) انواع مختلف روش‌های درمانی برای ریتم‌های نامنطبق یا غیرطبیعی قلب (آریتمی) را توصیف می‌کند. ابلیشن هر نوع تکنیکی را توصیف می‌کند که برای هدف قراردادن و حذف سیگنال‌های الکتریکی غیرطبیعی از قلب شما استفاده می‌شود. طی ابلیشن قلبی، یک متخصص قلب و عروق (پزشکی که در اختلالات قلبی تخصص دارد) از انرژی داغ یا سرد برای ایجاد زخم‌های ریز در بافت قلبی استفاده می‌کند تا نواحی قلب شما را که باعث ایجاد مشکل می‌شوند را هدف قرار داده و سبب درمان آریتمی با سوزاندن قلب می شود. ایجاد زخم در این نواحی به مسدودکردن تولید ریتم‌های نامنظم یا غیرطبیعی توسط قلب کمک می‌کند. انواع ابلیشن قلبی به شرح زیر است:
- ابلیشن کاتتری: ابلیشن کاتتری رایج‌ترین نوع ابلیشن قلب است. این یک روش تهاجمی کم است. یک متخصص قلب و عروق یک کاتتر (لوله نازک و انعطاف‌پذیر) را از طریق ورید، معمولاً از طریق شکمبه وارد قلب شما می‌کند. کاتتر انرژی داغ یا سرد را به بافت قلبی شما انتقال می‌دهد که باعث ایجاد زخم و مسدودکردن ریتم‌های نامنظم یا غیرطبیعی قلب می‌شود.
- ابلیشن جراحی: جراحان قلب و عروق اغلب یک ابلیشن قلب باز به نام روش مارپیچی را هنگام انجام سایر جراحی‌های قلبی انجام می‌دهند. اگر شما نیاز به جراحی بای‌پس یا تعویض دریچه دارید و همچنین نیاز به ابلیشن دارید، پزشک شما ممکن است یک روش مارپیچی پیشنهاد دهد. این اکنون با استفاده از انرژی داغ یا سرد برای ایجاد خطوط زخم در قلب شما که مانع از انتقال سیگنال‌های الکتریکی عامل آریتمی می‌شود، انجام می‌شود.
- ابلیشن ترکیبی جراحی/کاتتری: اگر شما نیازی به جراحی قلب باز ندارید، جراح قلب شما می‌تواند یک روش ترکیبی را که گاهی اوقات مینی مارپیچ نامیده می‌شود، انجام دهد. جراح برش‌های کوچکی در قفسه سینه شما ایجاد می‌کند. سپس جراحان می‌توانند کاتتری را برای درمان سیگنال‌های عامل آریتمی وارد کنند.
از دیگر روش های درمان بافت معیوب قلب می توان به فریز یا کرایو با بالون قلبی اشاره کرد. در روش فریز، بافت معیوب قلب تا دمای منفی 40 درجه سانتی گراد از کار افتاده و مشکل بدون نیاز به استفاده از ابزار های دیگر رفع می گردد.
سوزاندن رگ قلب در چه مواردی کاربرد دارد؟
رگ‌های الکتریکی اضافی قلب مسیرهایی غیرطبیعی هستند که سیگنال الکتریکی قلب را به‌جای گره دهلیزی – بطنی، از مسیرهای دیگری منتقل می‌کنند. این رگ‌های اضافی معمولاً خودبخودی بوده و گاهی نیز ممکن است مادرزادی باشند. در روش ابلیشن قلبی، با بهره‌گیری از انرژی رادیوفرکانس یا سرما، این رگ‌های الکتریکی اضافی را پیدا کرده و به طور کامل می‌سوزانند. با حذف رگ‌های اضافی از طریق ابلیشن، دیگر جریان الکتریکی اضافی در قلب جریان پیدا نمی‌کند و آریتمی‌های مربوطه نیز برطرف می‌شوند.؛ بنابراین ابلیشن رگ‌های اضافی قلب، روشی ایمن و مؤثر برای درمان قطعی انواع تاکی‌کاردی (افزایش ضربان قلب) خطرناک قلبی به شمار می‌رود. روش‌های ابلیشن قلب می‌توانند انواع ریتم‌های نامنظم یا غیرطبیعی قلب را درمان کنند، از جمله:
- فیبریلاسیون دهلیزی: فیبریلاسیون دهلیزی رایج‌ترین دلیل برای ابلیشن قلب است. هنگامی که شما دچار فیبریلاسیون دهلیزی هستید، بخش بالایی قلب شما (دهلیزها نامیده می‌شوند) به طور نامنظم ضربان می‌زنند. دهلیزها به‌جای انقباض، می‌لرزند. بدون انقباضات قوی، قلب شما نمی‌تواند خون را پمپ کند. هنگامی که خون شما به‌درستی از قلب شما حرکت نمی‌کند، خطر ایجاد لخته خون در قلب شما و خطر سکته مغزی اگر لخته به مغز شما برود، افزایش می‌یابد.
- فلاتر دهلیزی: در این شرایط، دهلیزها برای پمپاژ خون منقبض می‌شوند، اما بیش از حد سریع انجام می‌دهند. فلاتر دهلیزی باعث ضربان قلب سریع‌تر از حالت طبیعی می‌شود و مانند فیبریلاسیون دهلیزی، خطر لخته خون و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
تاکی‌کاردی بطنی: اگر شما دچار تاکی‌کاردی بطنی باشید، قلب شما همچنان به طور طبیعی خون را پمپ می‌کند. اما شما دوره‌هایی از تپش قلب شدید (تا 300 ضربان در دقیقه) را تجربه خواهید کرد. اگر تاکی‌کاردی بطنی به طور مکرر یا برای دوره‌های طولانی رخ دهد، این آریتمی می‌تواند منجر به آسیب قلبی و علائم شدید شود.
روند عمل ابلیشن قلب
برای عمل ابلیشن قلبی ابتدا بیمار در اتاق عمل تحت بیهوشی موضعی یا عمومی قرار می‌گیرد. سپس پزشک متخصص قلب، کاتترهایی را از راه وریدهای بزرگ مثل ورید فمورال یا وریدهای گردنی وارد قلب می‌کند. از طریق این کاتترها، نواحی داخل قلب که منشأ آریتمی هستند، شناسایی می‌شوند. بعد از آن با امواج رادیو فرکانس یا سرما از طریق همان کاتترها، بافت قلب در ناحیه آریتمی‌زا سوزانده می‌شود تا بافت آسیب‌دیده از بین برود. ایجاد زخم و نکروز بافتی موضعی باعث قطع مدار الکتریکی غیرطبیعی قلب و درمان آریتمی می‌شود. پس از پایان روند ابلیشن، کاتترها از قلب خارج شده و بیمار به بخش مراقبت‌های ویژه قلبی منتقل می‌گردد. مدت‌زمان انجام ابلیشن معمولاً بین ۲ تا ۶ ساعت بسته به پیچیدگی مورد است.
عوارض ابلیشن قلبی
ابليشن روش بسيار كم خطري است و بجز در موارد محدودي منعي براي انجام آن نيست. عوارض جانبی ابلیشن قلب پس از جراحی نسبت به ابلیشن کاتتری رایج‌تر است. خطرات احتمالی ابلیشن قلب شامل موارد زیر است:
- خون‌ریزی و عفونت در ناحیه ورود کاتتر به بدن که البته نادر است
- آسیب به عروق و ایجاد نارسایی عروقی در اثر حرارت اعمال شده
- ایجاد تنگی در وریدهای ریوی و مشکلات تنفسی
- بروز مجدد آریتمی قلبی بعد از مدتی که البته با انجام مجدد ابلیشن در صورت نیاز قابل‌درمان است
- ایجاد سکته قلبی یا مغزی در بیماران پرخطر که البته احتمال آن بسیار نادر است
اگرچه ابلیشن قلب یک روش تهاجمی محسوب می‌شود، ولی باتوجه‌به پیشرفت تکنولوژی در زمینه کاتترها، امروزه یک روش ایمن و مؤثر برای درمان بسیاری از آریتمی‌های قلبی در نظر گرفته می‌شود.
شانس موفقیت عمل ابلیشن قلبی
ميزان موفقيت ابليشن به عوامل متعدد از جمله نوع آريتمي وابسته است ، براي آريتمي هاي ساده مثل رگ اضافه يا كانون هاي منفرد دهليزط يا بطني موفقيت بيش از ٩٥ درصد مي باشد در حاليكه در مورد ريتم فيبريلاسيون دهليزي موفقيت بين ٦٠ تا ٨٥ درصد مي باشد.
سخن پایانی
سوزاندن راه های اضافه قلب یا ابلیشن یک فناوری پیشرفته در درمان آریتمی‌های قلبی به شمار می‌رود که با استفاده از رادیو فرکانس یا سرما، بدون نیاز به جراحی، منشأ آریتمی‌ها را در داخل قلب از بین می‌برد. در طول سالیان گذشته، تکنیک‌های ابلیشن قلبی به طور فزاینده‌ای تکامل پیدا کرده‌اند تا کارایی و ایمنی این روش افزایش دهد. از ابلیشن قلبی می‌توان به‌عنوان یک خط اول درمانی استفاده نمود و یا به‌عنوان روشی مکمل برای دارودرمانی مورداستفاده قرارداد. این روش دارای مزایای زیادی نظیر درمان قطعی آریتمی‌ها، کاهش یا قطع مصرف داروها، بهبود کیفیت زندگی بیماران است و نقش مهمی در درمان آریتمی‌ها و کاهش مرگ‌ومیر ناشی از آن دارد. جالب است بدانید درمان آریتمی با سوزاندن رگ اضافه در کلینیک آریتمی توانیر با جدید ترین متد های روز دنیا انجام می شود که جهت ارتباط و دریافت راهنمایی بیشتر می توانید با شماره های درج شده در انتهای صفحه تماس حاصل نمایید.
منابع و مآخذ
- https://yourhealth.methodisthealth.org/blog/treating-irregular-heartbeat-newest-heart-procedure-performed-at-methodist-le-bonheur-healthcare?gclid=Cj0KCQiA4Y-sBhC6ARIsAGXF1g6t8H8zHhM56-vIR2uqRRaEjFEPyr8RzrRKz-DN7vQW85pvNuI16VEaAqprEALw_wcB
- https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/23047-heart-ablation
- https://www.heart.org/en/health-topics/arrhythmia/prevention–treatment-of-arrhythmia/ablation-for-arrhythmias
