سوزاندن رگ اضافه قلبی که آن را با عنوان ابلیشن قلبی نیز می شناسند یکی از روش های کم تهاجمی و موفقیت آمیز در رفع اختلالات قلبی است. آریتمی یکی از شایعترین اختلالات قلبی است که میتواند سلامت و کیفیت زندگی بیماران را به خطر بیندازد. ابلیشن قلبی یک روش درمانی مدرن و کم تهاجمی است که طی آن با استفاده از کاتتر و انرژیهایی مثل رادیوفرکانس، بخشهایی از بافت قلب که منجر به ایجاد آریتمی میشوند، نابود میگردند. امروزه ابلیشن قلبی بهعنوان یکی از اولین راههای درمان در بسیاری از انواع آریتمیها جایگزین درمانهای دارویی شده است. این روش، درصد بالایی از موفقیت در برطرفکردن آریتمیها را دارد و باعث افزایش امید به زندگی و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آریتمی شده است. در این مقاله به برسی چگونگی سوزاندن رگهای اضافه قلبی میپردازیم.
عمل سوزاندن رگ اضافه قلب (ابلیشن) و انواع آن
سوزاندن رگ قلب (که ابلیشن قلبی نیز نامیده میشود) انواع مختلف روشهای درمانی برای ریتمهای نامنطبق یا غیرطبیعی قلب (آریتمی) را توصیف میکند. ابلیشن هر نوع تکنیکی را توصیف میکند که برای هدف قراردادن و حذف سیگنالهای الکتریکی غیرطبیعی از قلب شما استفاده میشود. طی ابلیشن قلبی، یک متخصص قلب و عروق (پزشکی که در اختلالات قلبی تخصص دارد) از انرژی داغ یا سرد برای ایجاد زخمهای ریز در بافت قلبی استفاده میکند تا نواحی قلب شما را که باعث ایجاد مشکل میشوند را هدف قرار داده و سبب درمان آریتمی با فریز کردن یا سوزاندن قلب می شود. ایجاد زخم در این نواحی به مسدودکردن تولید ریتمهای نامنظم یا غیرطبیعی توسط قلب کمک میکند. انواع ابلیشن قلبی به شرح زیر است:
- ابلیشن کاتتری: ابلیشن کاتتری رایجترین نوع ابلیشن قلب است. این یک روش تهاجمی کم است. یک متخصص قلب و عروق یک کاتتر (لوله نازک و انعطافپذیر) را از طریق ورید، معمولاً از طریق شکمبه وارد قلب شما میکند. کاتتر انرژی داغ یا سرد را به بافت قلبی شما انتقال میدهد که باعث ایجاد زخم و مسدودکردن ریتمهای نامنظم یا غیرطبیعی قلب میشود.
- ابلیشن جراحی: جراحان قلب و عروق اغلب یک ابلیشن قلب باز به نام روش مارپیچی را هنگام انجام سایر جراحیهای قلبی انجام میدهند. اگر شما نیاز به جراحی بایپس یا تعویض دریچه دارید و همچنین نیاز به ابلیشن دارید، پزشک شما ممکن است یک روش مارپیچی پیشنهاد دهد. این اکنون با استفاده از انرژی داغ یا سرد برای ایجاد خطوط زخم در قلب شما که مانع از انتقال سیگنالهای الکتریکی عامل آریتمی میشود، انجام میشود.
- ابلیشن ترکیبی جراحی/کاتتری: اگر شما نیازی به جراحی قلب باز ندارید، جراح قلب شما میتواند یک روش ترکیبی را که گاهی اوقات مینی مارپیچ نامیده میشود، انجام دهد. جراح برشهای کوچکی در قفسه سینه شما ایجاد میکند. سپس جراحان میتوانند کاتتری را برای درمان سیگنالهای عامل آریتمی وارد کنند.
از دیگر روش های درمان بافت معیوب قلب می توان به فریز یا کرایو با بالون قلبی اشاره کرد. در روش فریز، بافت معیوب قلب تا دمای منفی 40 درجه سانتی گراد از کار افتاده و مشکل بدون نیاز به استفاده از ابزار های دیگر رفع می گردد.
سوزاندن رگ قلب در چه مواردی کاربرد دارد؟
رگهای الکتریکی اضافی قلب مسیرهایی غیرطبیعی هستند که سیگنال الکتریکی قلب را بهجای گره دهلیزی – بطنی، از مسیرهای دیگری منتقل میکنند. این رگهای اضافی معمولاً خودبخودی بوده و گاهی نیز ممکن است مادرزادی باشند. در روش ابلیشن قلبی، با بهرهگیری از انرژی رادیوفرکانس یا سرما، این رگهای الکتریکی اضافی را پیدا کرده و به طور کامل میسوزانند. با حذف رگهای اضافی از طریق ابلیشن، دیگر جریان الکتریکی اضافی در قلب جریان پیدا نمیکند و آریتمیهای مربوطه نیز برطرف میشوند.؛ بنابراین ابلیشن رگهای اضافی قلب، روشی ایمن و مؤثر برای درمان قطعی انواع تاکیکاردی (افزایش ضربان قلب) خطرناک قلبی به شمار میرود. روشهای ابلیشن قلب میتوانند انواع ریتمهای نامنظم یا غیرطبیعی قلب را درمان کنند، از جمله:
- فیبریلاسیون دهلیزی: فیبریلاسیون دهلیزی رایجترین دلیل برای ابلیشن قلب است. هنگامی که شما دچار فیبریلاسیون دهلیزی هستید، بخش بالایی قلب شما (دهلیزها نامیده میشوند) به طور نامنظم ضربان میزنند. دهلیزها بهجای انقباض، میلرزند. بدون انقباضات قوی، قلب شما نمیتواند خون را پمپ کند. هنگامی که خون شما بهدرستی از قلب شما حرکت نمیکند، خطر ایجاد لخته خون در قلب شما و خطر سکته مغزی اگر لخته به مغز شما برود، افزایش مییابد.
- فلاتر دهلیزی: در این شرایط، دهلیزها برای پمپاژ خون منقبض میشوند، اما بیش از حد سریع انجام میدهند. فلاتر دهلیزی باعث ضربان قلب سریعتر از حالت طبیعی میشود و مانند فیبریلاسیون دهلیزی، خطر لخته خون و سکته مغزی را افزایش میدهد.
تاکیکاردی بطنی: اگر شما دچار تاکیکاردی بطنی باشید، قلب شما همچنان به طور طبیعی خون را پمپ میکند. اما شما دورههایی از تپش قلب شدید (تا 300 ضربان در دقیقه) را تجربه خواهید کرد. اگر تاکیکاردی بطنی به طور مکرر یا برای دورههای طولانی رخ دهد، این آریتمی میتواند منجر به آسیب قلبی و علائم شدید شود.
روند عمل ابلیشن قلب
برای عمل ابلیشن قلبی ابتدا بیمار در اتاق عمل تحت بیهوشی موضعی یا عمومی قرار میگیرد. سپس پزشک متخصص قلب، کاتترهایی را از راه وریدهای بزرگ مثل ورید فمورال یا وریدهای گردنی وارد قلب میکند. از طریق این کاتترها، نواحی داخل قلب که منشأ آریتمی هستند، شناسایی میشوند. بعد از آن با امواج رادیو فرکانس یا سرما از طریق همان کاتترها، بافت قلب در ناحیه آریتمیزا سوزانده میشود تا بافت آسیبدیده از بین برود. ایجاد زخم و نکروز بافتی موضعی باعث قطع مدار الکتریکی غیرطبیعی قلب و درمان آریتمی میشود. پس از پایان روند ابلیشن، کاتترها از قلب خارج شده و بیمار به بخش مراقبتهای ویژه قلبی منتقل میگردد. مدتزمان انجام ابلیشن معمولاً بین ۲ تا ۶ ساعت بسته به پیچیدگی مورد است.
عوارض ابلیشن قلبی
ابليشن روش بسيار كم خطري است و بجز در موارد محدودي منعي براي انجام آن نيست. عوارض جانبی ابلیشن قلب پس از جراحی نسبت به ابلیشن کاتتری رایجتر است. خطرات احتمالی ابلیشن قلب شامل موارد زیر است:
- خونریزی و عفونت در ناحیه ورود کاتتر به بدن که البته نادر است
- آسیب به عروق و ایجاد نارسایی عروقی در اثر حرارت اعمال شده
- ایجاد تنگی در وریدهای ریوی و مشکلات تنفسی
- بروز مجدد آریتمی قلبی بعد از مدتی که البته با انجام مجدد ابلیشن در صورت نیاز قابلدرمان است
- ایجاد سکته قلبی یا مغزی در بیماران پرخطر که البته احتمال آن بسیار نادر است
اگرچه ابلیشن قلب یک روش تهاجمی محسوب میشود، ولی باتوجهبه پیشرفت تکنولوژی در زمینه کاتترها، امروزه یک روش ایمن و مؤثر برای درمان بسیاری از آریتمیهای قلبی در نظر گرفته میشود.
مزایا ابلیشن قلبی
ابلیشن قلبی یک روش درمانی برای آریتمیهای قلبی است که از طریق آن ناهنجاریهای الکتریکی در قلب با استفاده از تکنیکهای مختلفی مانند انرژی رادیوفرکوئنسی یا کرایوآبلیشن (سرما درمانی) از بین میروند. این روش به دلایل مختلفی از جمله بهبود کیفیت زندگی بیماران و کاهش خطرات ناشی از آریتمیهای قلبی مورد توجه قرار میگیرد. در ادامه به بررسی مزایای ابلیشن قلبی پرداخته میشود:
1. بهبود کیفیت زندگی
- کاهش علائم آریتمی: ابلیشن قلبی میتواند به طور موثری علائم آریتمی مانند تپش قلب، سرگیجه، تنگی نفس و خستگی را کاهش دهد یا از بین ببرد. این امر میتواند بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی بیماران ایجاد کند.
- بازگشت به فعالیتهای عادی: با کنترل و کاهش آریتمی، بیماران میتوانند به فعالیتهای روزمره و ورزشی خود بازگردند بدون اینکه نگران بروز مجدد علائم باشند.
2. کاهش نیاز به داروهای ضد آریتمی
- کاهش وابستگی به دارو: بسیاری از داروهای ضد آریتمی میتوانند عوارض جانبی داشته باشند و مدیریت آنها پیچیده باشد. ابلیشن قلبی میتواند نیاز به مصرف این داروها را کاهش دهد یا کاملاً از بین ببرد.
3. کاهش خطرات بلندمدت
- پیشگیری از عوارض جدی: برخی از آریتمیها مانند فیبریلاسیون دهلیزی میتوانند خطر سکته مغزی و نارسایی قلبی را افزایش دهند. ابلیشن قلبی میتواند با کنترل آریتمی، این خطرات را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
4. افزایش اثربخشی درمان
- درمان قطعی: در بسیاری از موارد، ابلیشن قلبی میتواند به عنوان یک درمان قطعی برای برخی از انواع آریتمیها عمل کند و از بروز مجدد آنها جلوگیری کند.
5. کاهش بستری شدن در بیمارستان
- کاهش نیاز به مراجعههای مکرر به بیمارستان: با کنترل موثر آریتمیها، نیاز به بستری شدن مکرر در بیمارستان برای مدیریت علائم و عوارض آریتمی کاهش مییابد.
6. بهبود عملکرد قلبی
- بهبود کارایی قلب: با از بین بردن مسیرهای ناهنجار الکتریکی، ابلیشن قلبی میتواند عملکرد کلی قلب را بهبود بخشد و به تنظیم ضربان قلب کمک کند.
7. انعطافپذیری و تکرارپذیری
- قابلیت تکرار در صورت نیاز: اگرچه ابلیشن قلبی در بسیاری از موارد بسیار موثر است، در صورت بازگشت آریتمی، این روش میتواند مجدداً انجام شود.
8. روشهای کم تهاجمی
- بهبودی سریعتر: ابلیشن قلبی به طور معمول به صورت کم تهاجمی انجام میشود و نیاز به برشهای بزرگ ندارد، بنابراین دوره بهبودی نسبت به جراحیهای باز قلبی کوتاهتر است.
- کاهش خطر عفونت و عوارض جراحی: به دلیل ماهیت کم تهاجمی این روش، خطر عفونت و عوارض جراحی کمتر است.
ابلیشن قلبی یک روش درمانی موثر و کم تهاجمی برای مدیریت و درمان آریتمیهای قلبی است که میتواند بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی بیماران ایجاد کند. این روش با کاهش علائم، کاهش نیاز به داروهای ضد آریتمی، کاهش خطرات بلندمدت و بهبود عملکرد قلبی، به عنوان یکی از گزینههای درمانی مهم برای بیماران مبتلا به آریتمیهای قلبی شناخته میشود. مشاوره با پزشک متخصص قلب و عروق برای ارزیابی مناسب بودن این روش برای هر بیمار خاص ضروری است.
شانس موفقیت عمل ابلیشن قلبی
ميزان موفقيت ابليشن به عوامل متعدد از جمله نوع آريتمي وابسته است ، براي آريتمي هاي ساده مثل رگ اضافه يا كانون هاي منفرد دهليزط يا بطني موفقيت بيش از ٩٥ درصد مي باشد در حاليكه در مورد ريتم فيبريلاسيون دهليزي موفقيت بين ٦٠ تا ٨٥ درصد مي باشد.
در چه مواردی سوزاندن رگ اضافه قلب نباید انجام شود؟
این روش در بسیاری از موارد مؤثر است، اما در برخی شرایط، انجام آن ممکن است توصیه نشود. مواردی که سوزاندن رگ اضافه قلب نباید انجام شود عبارتند از:
- عدم وجود علائم یا علائم خفیف: در بیمارانی که آریتمی دارند اما علائم آنها خفیف است و تأثیر جدی بر کیفیت زندگی ندارد، ممکن است نیازی به انجام ابلیشن نباشد. در این موارد، پزشک ممکن است داروها یا تغییرات سبک زندگی را توصیه کند.
- بیماریهای زمینهای پیچیده یا ناپایدار: افرادی که مشکلات جدی و پیچیده قلبی-عروقی مانند نارسایی قلبی شدید یا بیماری عروق کرونر ناپایدار دارند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای ابلیشن نباشند. در این موارد، درمان اولیه بیماری زمینهای اولویت دارد.
- بارداری: انجام ابلیشن در دوران بارداری ممکن است به دلیل خطرات احتمالی برای جنین توصیه نشود. پزشکان معمولاً این روش را به تعویق میاندازند مگر در موارد اضطراری.
- وجود لخته خون در قلب: اگر لخته خونی در قلب وجود داشته باشد، انجام ابلیشن ممکن است خطرناک باشد زیرا میتواند باعث حرکت لخته به سمت مغز و ایجاد سکته شود. قبل از ابلیشن، باید لخته خون به طور کامل برطرف شود.
- موارد مقاوم به درمان: در مواردی که ابلیشنهای قبلی ناموفق بودهاند و آریتمی به درمان مقاوم است، پزشک ممکن است به دنبال گزینههای درمانی جایگزین بگردد.
- عدم تحمل یا حساسیت به پروسههای تهاجمی: بیمارانی که به دلیل شرایط جسمانی یا مشکلات دیگر قادر به تحمل جراحیهای تهاجمی نیستند، ممکن است برای ابلیشن مناسب نباشند.
در نهایت، تصمیم به انجام یا عدم انجام ابلیشن به شرایط خاص هر بیمار و ارزیابی دقیق پزشک بستگی دارد. همیشه توصیه میشود با پزشک خود مشورت کرده و مزایا و معایب این روش را به دقت بررسی کنید.
سخن پایانی کلینیک توانی درباره سوزاندن رگ اضافه قلب
سوزاندن راه های اضافه قلب یا ابلیشن یک فناوری پیشرفته در درمان آریتمیهای قلبی به شمار میرود که با استفاده از رادیو فرکانس یا سرما، بدون نیاز به جراحی، منشأ آریتمیها را در داخل قلب از بین میبرد. در طول سالیان گذشته، تکنیکهای ابلیشن قلبی به طور فزایندهای تکامل پیدا کردهاند تا کارایی و ایمنی این روش افزایش دهد. از ابلیشن قلبی میتوان بهعنوان یک خط اول درمانی استفاده نمود و یا بهعنوان روشی مکمل برای دارودرمانی مورداستفاده قرارداد. این روش دارای مزایای زیادی نظیر درمان قطعی آریتمیها، کاهش یا قطع مصرف داروها، بهبود کیفیت زندگی بیماران است و نقش مهمی در درمان آریتمیها و کاهش مرگومیر ناشی از آن دارد. جالب است بدانید درمان آریتمی با سوزاندن رگ اضافه در کلینیک آریتمی توانیر با جدید ترین متد های روز دنیا انجام می شود که جهت ارتباط و دریافت راهنمایی بیشتر می توانید با شماره های درج شده در انتهای صفحه تماس حاصل نمایید.
منابع و مآخذ
- https://yourhealth.methodisthealth.org/blog/treating-irregular-heartbeat-newest-heart-procedure-performed-at-methodist-le-bonheur-healthcare?gclid=Cj0KCQiA4Y-sBhC6ARIsAGXF1g6t8H8zHhM56-vIR2uqRRaEjFEPyr8RzrRKz-DN7vQW85pvNuI16VEaAqprEALw_wcB
- https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/23047-heart-ablation
- https://www.heart.org/en/health-topics/arrhythmia/prevention–treatment-of-arrhythmia/ablation-for-arrhythmias